در دنیای امروز که همه ما با اخبار منفی محاصره شده‌ایم و دائماً با چالش‌های جدیدی در زندگی شخصی و اجتماعی خود مواجه می‌شویم، بیشتر از قبل به مثبت فکر کردن احتیاج پیدا کرده‌ایم. اما اصلاً می‌خواهیم ببینیم این مثبت اندیشی چیست که این روزها به تکرار از رسانه‌ها و افراد مختلف به گوشمان می‌خورد؟
مثبت اندیشی یک رویکرد ذهنی است که فرد با بکارگیری آن به زندگی امیدوارتر می‌شود؛ در واقع فرد مثبت اندیش معتقد است با تلاش و صبوری می‌تواند از پس چالش‌های زندگی برآید. در مقابل، کسی که منفی‌نگر است جز غم و یاس آینده‌ای را برای خودش متصور نیست و همواره درگیر اضطراب و خشم است.
دانشمندان معتقدند یکی از عوامل موثر بر موفقیت، مثبت اندیش بودن افراد است؛ چرا که در بسیاری از تحقیقات جامعه شناختی، قدرت تاثیرگذاری تفکر بر ابعاد مختلف زندگی فرد اثبات شده است. به همین خاطر به نظر می‌رسد این موضوع اهمیت زیادی دارد که باید بیش از پیش به آن توجه کنیم.
این درست است که ما نمی‌توانیم جلوی ورود افکار مختلف به ذهنمان را بگیریم؛ ولی می‌توانیم انتخاب کنیم که به کدام یک از آن‌ها توجه کنیم. به همین خاطر مثبت اندیشی مهارتی است که افراد برای دستیابی به آن می‌توانند تلاش کنند.
ما در این مقاله قصد داریم تا با بیان توضیح کاملی از مفهوم مثبت اندیشی و مزایای آن، به معرفی روش‌هایی بپردازیم که افراد را در مثبت اندیش شدن یاری می‌رسانند. با ما همراه باشید.
مزایای مثبت‌اندیشی
در اوایل سال ۲۰۰۰ میلادی رشته‌ای به نام روانشناسی مثبت‌گرا شکل گرفت که برخلاف غالب جریان‌های موجود، به بررسی توانایی‌های افراد و نقاط قوت شخصیتی آن‌ها می‌پرداخت. روانشناسان مطرح در این حوزه مانند مارتین سلیگمن معتقد بودند ما بیش از آنکه بخواهیم افراد را بر اساس اختلال‌هایی که دارند دسته‌بندی کنیم، باید عملکرد هر کسی را با در نظر گرفتن به توانایی‌هایش بررسی کنیم. روانشناسی مثبت‌گرا معتقد است ما از طریق مثبت اندیشی می‌توانیم مسیر رسیدن به شکوفایی را طی کنیم.
مثبت اندیشی چه تاثیری بر عملکرد ما در زندگی دارد؟
در این بخش به بیان مزایای مثبت اندیشی و دوری از تفکر منفی می‌پردازیم.
- دستیابی به خلاقیت در انجام کارها
- افزایش انگیزه
- کاهش استرس و اضطراب
- بهبود وضعیت جسمانی
- افزایش اعتماد به نفس
- حفظ سلامت روان
- افزایش تاب‌آوری در برابر مشکلات
- افزایش شادی و نشاط در ابعاد زندگی
- افزایش طول عمر
- کاهش میزان سوء تفاهم در روابط و در نتیجه افزایش کیفیت روابط
- افزایش مسولیت پذیری
- معنا بخشیدن به زندگی
اگر مثبت اندیش نباشیم و بخواهیم در هر موقعیتی تنها به جنبه منفی آن توجه کنیم، چیزی جز اضطراب و ناامیدی نصیبمان نمی‌شود. علاوه بر این،به احتمال زیاد از حضور در بسیاری از جمع‌ها نیز طرد می‌شودیم. به بیان کلی، افراد با استفاده از مهارت مثبت‌اندیشی می‌توانند کیفیت زندگی خود را در همه ابعاد ارتقا دهند و امیدوارانه برای دستیابی به اهداف خود تلاش کنند.
اکنون که با مزایای مهم مثبت اندیشی آشنا شدیم، می‌خواهیم بدانیم از چه طریقی می‌توانیم به یک فرد مثبت اندیش تبدیل شویم. در بخش بعدی به این پرسش پاسخ می‌دهیم.
۱۰ تمرین موثر برای مثبت اندیشی
همه ما بارها این موضوع را تجربه کرده‌ایم که در موقعیت‌های مختلف، به محض اینکه دست به انجام کاری جدید و چالش برانگیز می‌زنیم افرادی در اطرافیانمان هستند که تنها نکات منفی و احتمالات ناخوشایند را به ما گوشزد می‌کنند. قطعاً در چنین شرایطی حفظ امید و ادامه دادن به مسیر دشوار می‌شود. به همین خاطر در این بخش با چند تمرین آشنا می‌شویم تا با انجام آن‌ها بتوانیم حتی در چنین موقعیت‌هایی نیز انگیزه خود را حفظ کنیم و با مثبت اندیشی به مسیر خود ادامه دهیم.
۱- صبح‌ها بعد از بیدار شدن و شب‌ها پیش از خواب با تکرار جملات مثبت به خود انگیزه بدهید.
۲- با افرادی معاشرت کنید که بدبین و شکاک نیستند و تنها نیمه خالی لیوان را در نظر نمی‌گیرند.
۳- بابت دارایی‌های مادی و معنوی خود شکرگزار و قدردان باشید.
۴- برای اهداف خود تصویرسازی‌های مثبت داشته باشید.
۵- اگر همیشه با فکر به آینده دچار استرس می‌شوید یا با یادآوری گذشته خودتان را سرزنش می‌کنید، از مشاوره فردی کمک بگیرید و ذهن خود را به زمان حال معطوف کنید.
۶- از مشکلات خود فرار نکنید و آن‌ها را بپذیرید. سپس برای حل آن‌ها اقدام کنید.
۷- دیگر مانند گذشته نیست که اخبار منفی نیاز به پیگیری داشته باشند ولی همچنان تا جایی که می‌توانید خود را از حوادث منفی دور نگه دارید.
۸- بخشی از زمان خود را به تفریح اختصاص دهید.
۹- خودتان را باور داشته باشید و به توانایی‌هایتان اعتماد کنید.
۱۰- مطمئن باشید که هیچ اتفاق بدی دائمی نیست.
اگر هیچ کدام از این روش‌ها به کمک شما نیامد، با مراجعه به مشاور متخصص و کمک گرفتن از او می‌توانید مهارت مثبت اندیشی را در خود تقویت کنید.
در ادامه سوالات رایجی که در رابطه با مثبت اندیشی پرسیده می‌شود را بررسی می‌کنیم.
سوالات رایج در مورد مثبت اندیشی
آیا مثبت اندیشی با واقع‌بین بودن در تضاد است؟
واقع‌بینی به این معناست که اتفاقات را به همان صورتی که هستند ببینیم. در مثبت‌اندیشی، فرد به آینده امیدوار است و علی‌رغم اتفاقات منفی زندگی دست از تلاش نمی‌کشد.
مثبت‌اندیشی با واقع‌بینی لزوماً در تضاد نیست؛ از آنجایی که هر دو مفهوم دارای طیف هستند، فرد می‌تواند به صورت افراطی مثبت اندیش باشد و واقعیات موجود را در تصمیمات خود در نظر نگیرد. بهترین حالت آن است که یک مثبت اندیش واقع بین باشیم.
چرا مثبت اندیشی مهم است؟
افرادی که نگرش مثبتی به زندگی دارند، کمتر از دیگران به بیماری‌های جسمی و روانی دچار می‌شوند و مقاومت بیشتری در برابر بیماری‌ها از خود نشان می‌دهند. به همین خاطر بسیار مهم است که به نحوه نگرش خود اهمیت دهیم و از افکار منفی دوری کنیم.
آیا یک فرد مثبت‌اندیش تحت هر شرایطی مثبت فکر می‌کند؟
خیر. ممکن است فرد در موقعیتی امیدوار به آینده باشد ولی در موقعیتی دیگر انگیزه‌ای برای تلاش و ایجاد تغییرات مثبت نداشته باشد.
علت اصلی تفکر منفی چیست؟
منفی نگری اغلب محصول افسردگی یا ناامنی است. این موضوع می تواند ناشی از بیماری، اتفاقات ناخوشایند زندگی، مشکلات شخصیتی و سوء مصرف مواد باشد.
چرا دستیابی به تفکر مثبت دشوار به نظر می‌رسد؟
چالش برخورداری از تفکر مثبت به عنوان یک رویکرد این است که در سطح خودآگاه مغز عمل می‌کند ولی افکار منفی در بخش ناخودآگاه مغز حضور دارند؛ به همین خاطر، حفظ افکار مثبت سخت‌تر از افکار منفی است.
مثبت اندیشی؛ نیمه پر لیوان را ببینید!
در جهان امروز، مفهوم مثبت اندیشی بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است؛ بسیار مهم است که بتوانیم با وجود چالش‌هایی که بر سر راه زندگی ما قرار می‌گیرند، همچنان سلامت جسم و روان خود را حفظ کنیم و برای ارتقای کیفیت زندگی تلاش کنیم.
ما در این مقاله سعی کردیم تا ضمن توضیح مفهوم مثبت اندیشی و معرفی راه‌های رسیدن به آن، شما را از اهمیت توجه به مثبت اندیشی آگاه کنیم. امیدواریم قدمی کوچک در راستای بهبود سلامت جسم و روان شما برداشته باشیم.
