این روزها دغدغه‌ها و دل مشغولی‌های همه ما آنقدر زیاد شده که سر هر مسئله‌ای ممکن است استرس به سراغمان بیاید و مسیریمان برای رسیدن به اهداف را پیچیده و دشوار کند. در میان تمام افراد جامعه نوجوانان حساس‌تر هستند و ممکن است در مواجهه با استرس‌هایی که با آن‌ها روبرو می‌شوند، دچار سردرگمی و آسیب‌های روانی بسیاری شوند به همین دلیل آگاهی از علائم استرس در شدید در نوجوانان اهمیت بسیاری دارد.
با توجه به اهمیت این موضوع در ادامه این مقاله با راه‌های درمان استرس شدید نوجوانان و همین روش‌های کنترل آن آشنا خواهید شد تا بتوانید در صورت بروز هرگونه علائمی در نوجوانان اطراف خود در زمان کوتاه‌تری برای درمان اقدام کنید.
کدام رده سنی بیشترین میزان استرس را تجربه می‌کند؟
طبق مطالعاتی که در انجمن روانشناسی آمریکا انجام شده، افراد ۱۸ تا ۳۳ ساله که به نسل هزاره مشهور هستند نسبت به دیگران بیشترین میزان استرس سنی تجربه می‌کنند. اگر بخواهیم استرس را مقیاس‌بندی کنیم و بیشترین حد را با عدد ۱۰ و کمترین حد را با عدد ۱ نشان دهیم، این رده‌ی سنی به صورت متوسط عدد ۵.۴ را به خود اختصاص خواهند داد.
علائم و نشانه‌های استرس در نوجوانان
استرس ممکن است به هر شکلی خود را نشان دهد به صورت کلی تاثیرات و علائم استرس در نوجوانان بسیار پیچیده و گسترده است که برخی از آن‌ها عبارتند از:
علائم جسمانی
علائم جسمانی که ناشی از استرس در نوجوانان است به صورت‌های مختلف مانند خستگی، سرگیجه، سردرد، کم‌اشتهایی، یبوست، تهوع و همچنین تپش قلب خود را نشان می‌دهد. علاوه بر این موارد ممکن است نوجوان هیچ تمایلی برای تحرک و انجام فعالیت‌های ورزشی نیز نداشته باشد.
تغییرات رفتاری
از علائم رایج استرس تغییر در عادات خواب و خوراک است و ممکن است میزان خواب و خوراک نوجوان به شدت زیاد یا به شدت کم شود. همچنین ممکن است با بروز عاداتی مانند جویدن ناخن‌ها، پرسه زدن و راه رفتن با بی‌قراری خود را نمایان کند.
علائم احساسی
افرادی که از استرس رنج می‌برند به وضوح ناراحت هستند و حتی به نظر افسرده می‌رسند. نوجوانی که با استرس دارد مشوش، گوشه‌گیر، کج‌خلق و آشفته است و با کوچک‌ترین مسئله‌ای که رخ می‌دهد، عصبانی می‌شود.
علائم شناختی
یکی دیگر از علائم استرس که در نوجوانان می‌توان شاهد آن بود، علائم شناختی است. به طور مثال کار یا وظیفه‌ای را به نوجوان خود می‌سپارید و او یا با بی دقتی آن را انجام می‌دهد یا به صورت کلی پشت گوش می‌اندازد. این نوع فراموشی‌ها از نشانه‌های بروز استرس در حافظه او هستند.
کاهش و درمان استرس شدید نوجوانان توسط والدین
به صورت کلی یکی از مهم‌ترین راهکارهای درمانی که برای کاهش میزان استرس شدید نوجوانان از آن بهره گرفته می‌شود، کمک والدین است. والدین با انجام کارهای زیر می‌توانند تا حد قابل توجهی باعث کاهش میزان استرس نوجوان خود شوند.
- گوش فعال دادن به فرزند خود زمانی که می‌خواهد با شما صحبت کند.
- اطمینان بخشیدن به به فرزند خود درباره اینکه او می‌تواند درباره هر موضوعی صحبت کند.
- وقت گذرانی بیشتر با فرزند خود به ویژه زمانی که دچار استرس شده است.
- انجام کارهایی مانند مشاهده فیلم، رفتن به رستوران، پختن غذای مورد علاقه او و …
۷ راهکار برای درمان استرس شدید نوجوانان
۱.آزمون ها و تست‌های روانشناسی:
یکی از علت‌های ایجاد اضطراب در نوجوان بحران هویتی است که در این دوره از زندگی با آن روبرو می‌شوند. با استفاده از خدمات مشاوره فردی و مشاوره خانواده می‌توانید نسبت به انجام تست‌ها و آزمون‌های مختلف اقدام کرده و به درمان استرس شدید نوجوانان خود کمک کنید.
۲. روبرو کردن نوجوان با ترس‌هایش:
نوجوان را با ترس‌ها و مشکلاتی که دارد روبرو کنید و در این روبرویی همراه او باشید و به او اهمیت دهید. اینکار باعث می‌شود تا فرزندتان شما را حامی خود بداند و در مواجهه با مشکلات و ترس‌های خود بتواند کنترل بهتری داشته باشد.
۳. خودداری از سرزنش:
همانطور که می‌دانید سن نوجوانی سن آزمون و خطا است و در این سن و سال نوجوان مدام در حال محک زدن استعداد‌ها و توانمندی‌های خود است و این مرحله ممکن است کاری را اشتباه انجام داده یا حتی شکست بخورد. پس به یاد داشته باشید که به جای سرزنش کردن او، در کشف علت شکست را متوجه شوید و به او کمک کنید تا بتواند از این مرحله از زندگی خود عبور کند.
۴. پرهیز از مقایسه کردن فرزندان:
یکی از بدترین رفتارها و اقداماتی که خانواده‌ها می‌توانند انجام دهند، مقایسه فرزندان خود با فرزندان دیگران یا با دیگر فرزندان خود است. به یاد داشته باشید که هریک از انسان‌ها متفاوت از هم به دنیا می‌آیند پس هر کدام در مسیر منحصر به خود می‌توانند موفق شوند. مقایسه نه تنها نتیجه‌ای را برای فرد به همراه ندارد بلکه باعث افت و بی انگیزه شدن نیز خواهد شد.
۵. صحبت با مشاور:
از راهکارهایی که درمان استرس شدید نوجوانان می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد، استفاده از خدمات مشاوره فردی است. صحبت با یک فرد متخصص همیشه در حل مشکلات گره گشا خواهد بود. مشاوره در جلسات مشاوره‌ای می‌تواند ریشه استرس را در نوجوان متوجه شود و از این طریق راه درمانی مناسبی را انتخاب کند.
۶. فرزند خود را در انتخاب مسیر آزاد بگذارید:
به یاد داشته باشید که فرزندان شما هریک استعداد و توانایی متفاوتی دارند. به جای آن مسیر را برای نوجوان خود انتخاب کنید، او را در مسیری که خودش انتخاب می‌کند، آزاد گذاشته و همراه او باشید تا بتوانید او را به بهترین حالت ممکن یاری کنید.
۷. کاهش سطح انتظارات
به طور حتما همه ما به دنیا نیامده‌ایم که دکتر و مهندس شویم، بلکه با مهارت‌ها و توانایی‌های متفاوتی که داریم می‌توانیم در هر حرفه‌ای موفق باشیم. همچنین هیچ انسانی کامل نیست و روند کسب مهارت به صورت تدریجی است پس انتظار نداشته باشید تا فرزندانتان در هر کاری مهارت داشته باشند.
