افسردگی پنهان چیست و چگونه آن را تشخیص دهیم؟

گاهی افراد به دلایل مختلفی به افسردگی مبتلا می‌شوند؛ برای زمانی طولانی ناراحت و غمگین هستند، دیگر نسبت به چیزهایی که قبلاً علاقه داشتند اشتیاقی نشان نمی‌دهند، زمان زیادی از روز را به گریه کردن، خواب و فکر کردن به احتمالات منفی اختصاص می‌دهند و اعتماد به نفس در آن‌ها بسیار پایین می‌آيد. به همین خاطر از رفتن به جمع‌های دوستانه و خانوادگی خودداری می‌کنند و به نوعی زندگی خود را تعطیل می‌کنند. در این شرایط دیگران هم از افسردگی آن‌ها باخبر می‌شوند و واکنش‌های متفاوتی را از خود نشان می‌دهند.

اما گاهی مواقع افراد تلاش می‌کنند افسردگی خود را از دیگران پنهان کنند؛ در مهمانی‌ها شرکت می‌کنند،‌ روابط کاری و دوستانه خود را به خوبی پیش می‌برند و تا زمانی که در خلوت و تنهایی قرار نگیرند، ظاهراً خبری از افسردگی در آن‌ها نیست. در برخی مواقع هم ممکن است فرد نشانه‌های افسردگی را داشته باشد ولی خودش از آن اطلاعی نداشته باشد. به این نوع افسردگی که فرد اطلاعی از آن ندارد یا تمام تلاش خود را می‌کند تا وضعیت خود را از دیگران مخفی کند، افسردگی پنهان یا افسردگی خندان می‌گویند.

افسردگی پنهان (hidden depression)، همانند افسردگی معمولی می‌تواند تمام جنبه‌های زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. شاید در ابتدا اینطور به نظر برسد که فرد با مدیریت رفتار خود در شرایط مختلف،‌ توانسته کنترل امور را در دست بگیرد؛‌ ولی اگر به افسردگی خود توجه نکند و برای درمان آن اقدامی انجام ندهد،‌ با گذشت زمان روابط شخصی و کاری او آسیب می‌بینند و کیفیت زندگی او کاهش می‌یابد. به همین خاطر، ما در این مقاله می‌خواهیم بیشتر با افسردگی پنهان و علائم آن آشنا شویم تا بتوانیم در راستای برطرف کردن آن، اقدامات موثری را انجام دهیم. پس با ما همراه باشید.

علائم افسردگی پنهان

برای آنکه بتوانیم تشخیص دهیم که به افسردگی پنهان دچار هستیم یا خیر، ابتدا باید با علائم آن آشنا شویم. علائم افسردگی پنهان شامل علائم جسمی و روانی است که در این بخش به توضیح آن‌ها می‌پردازیم:

علائم جسمی افسردگی پنهان

افسردگی پنهان می‌تواند علائم جسمی مختلفی در افراد داشته باشد که بسته به جنسیت، ژن و شرایط زندگی افراد متفاوت است. شایع‌ترین علائم جسمی افسردگی پنهان عبارتند از

• وجود مشکلات گوارشی یا درد در نواحی مختلف بدن مثل سردرد که مربوط به بیماری دیگری نیست.
• تغییر الگوی خواب؛ پرخوابی یا کم‌خوابی
• افزایش یا کاهش شدید اشتها
• احساس خستگی مداوم
• کاهش میل جنسی
• مصرف مواد مخدر
• مصرف بیش از حد الکل
• افزایش شدید ساعات کاری
• انجام رفتارهای پرخطر مثل رانندگی با سرعت بسیار بالا
• کاهش تمایل برای معاشرت با دیگران

علائم روانی افسردگی پنهان

افرادی که به افسردگی پنهان مبتلا می‌شوند، علاوه بر علائم جسمی دارای علائم روانی نیز هستند. مهم‌ترین و شایع‌ترین علائم روانی در این افراد عبارتند از

• افزایش اضطراب
• افزایش تحریک‌پذیری؛ زود خشمگین و ناراحت می‌شوند.
• کاهش تمرکز
• احساس ناامیدی نسبت به آینده
• احساس بی‌ارزشی و کاهش عزت نفس
• ابراز احساسات به شکل اغراق شده
• کاهش آستانه تحمل 
• افزایش میل به خودکشی؛ در موارد شدید ممکن است افراد اقدام به خودکشی کنند.

اگر برای بیش از ۲ هفته به حداقل ۵ مورد از این علائم مبتلا بودید، ممکن است به افسردگی پنهان دچار شده باشید؛ در این صورت بهتر است به مشاور متخصص مراجعه کنید و از او کمک بگیرید.

چرا به افسردگی پنهان مبتلا می‌شویم؟

افراد ممکن است به دلایل مختلفی مانند قرار گرفتن مداوم در شرایط اضطراب‌زا، تجربه ناکامی‌های پشت سر هم و از دست دادن عزیزان به افسردگی مبتلا شوند. در رابطه با دلایل ابتلای افراد به افسردگی پنهان، می‌توان موارد زیر را برشمرد:

• عدم اطلاع شخص از ابتلا به افسردگی
• اهمیت دادن بیش از حد به نظرات دیگران و ترس از قضاوت شدن
• فقدان اعتماد به نفس؛ افراد تصور می‌کنند صحبت درباره آن نشان از ضعیف بودن آن‌ها دارد.
• عدم اعتماد به درمانگران
• ترس از عواقب احتمالی بعد از صحبت کردن؛ برخی افراد می‌ترسند توسط دیگران طرد شوند.
• عدم علاقه به مورد ترحم واقع شدن
• ترس از ایجاد زحمت برای اطرافیان

عوارض ابتلا به افسردگی پنهان

کسانی که به افسردگی پنهان مبتلا می‌شوند و برای درمان آن اقدامی نمی‌کنند، اول از همه در روابط شخصی و کاری خود دچار مشکل می‌شوند. علاوه بر این، افسردگی پنهان می‌تواند منجر به ابتلا به بیماری‌هایی همچون آلزایمر، دیابت، سکته، پوکی استخوان و انواع بیماری‌های قلبی و عروقی شود.

روش های درمان افسردگی پنهان

برای درمان موفق و موثر افسردگی پنهان، تنها مراجعه به مشاور کافی نیست و علاوه بر خود فرد،‌ باید خانواده و اطرافیان نیز در این مسیر در کنار او باشند. به همین خاطر رواندرمانگران معتقدند کسانی که دارای اطرافیانی حمایتگر و همراه هستند،‌ سریع‌تر و راحت‌تر می‌توانند مراحل درمان را پشت سر بگذارند. بنابراین اولین قدم در درمان افسردگی پنهان، فراهم بودن محیطی امن و آرام برای فرد است تا بتواند از منطقه امن خود خارج شود و در مورد افسردگی‌اش صحبت کند. 

قدم بعدی،‌ مراجعه به مشاور متخصص است؛ متاسفانه بسیاری از افراد قبول نمی‌کنند که به کمک نیاز دارند. بنابراین از مراجعه به مشاور خودداری می‌کنند. در اینجا هم حمایت و راهنمایی‌های اطرافیان می‌تواند تاثیرگذار باشد. فرد بعد از مراجعه به مشاور،‌ بسته به نظر متخصص تحت درمان‌های دارویی و رواندرمانی قرار می‌گیرد.

سوالات رایج در مورد افسردگی پنهان

چه کسانی بیشتر به افسردگی پنهان دچار می‌شوند؟

برخی افراد بیشتر به افسردگی پنهان مبتلا می‌شوند. قرار گرفتن در شرایط زیر می‌تواند در ابتلای افراد به این نوع از افسردگی موثر باشد:

• کسانی که مضطرب هستند
• در خانواده خود سابقه ابتلا به افسردگی دارند
• از اعتماد به نفس پایینی برخوردارند
• ارتباطات اجتماعی قوی ندارند
• به بیماری‌های مزمن مبتلا هستند

چه عواملی افسردگی پنهان را در فرد تشدید می‌کنند؟

قرار گرفتن در موقعیت‌های اضطراب‌زا، ارتباط نزدیک با افراد افسرده و عدم توانایی در مدیریت رابطه، فشار کاری و مشکلات شدید خانوادگی می‌توانند شدت ابتلای فرد به افسردگی پنهان را افزایش دهند.

آیا کسانی که انگیزه‌ای برای انجام کارهای روزانه ندارند به افسردگی پنهان دچار شده‌اند؟

افراد ممکن است به دلایل مختلفی انگیزه و رغبت خود را برای انجام کارهای روزمره از دست بدهند؛ لزوماً کسی که مدتی است میل و رغبت کمتری برای انجام کارها دارد به افسردگی مبتلا نشده است؛ اگر برای روزهای متوالی و حداقل به مدت ۲ هفته فرد احساس ناامیدی نسبت به آینده داشته باشد و علاقه‌ای برای گذران زندگی نداشته باشد، ممکن است به افسردگی پنهان دچار شده باشد.

چطور می‌توانیم به کسی که به افسردگی پنهان مبتلا شده است کمک کنیم؟

همه ما با وجود مشکلات و چالش‌هایی که در زندگی شخصی‌مان داریم، باید در تمام مراحل زندگی در برابر نزدیکانمان فردی پذیرنده و مهربان باشیم تا آن‌ها بتوانند با ما گفتگو کنند. هنگامی که یکی از نزدیکان ما به افسردگی پنهان مبتلا می‌شود،‌ اگر ما را فردی امن و مطمئن بداند،‌ می‌تواند در رابطه با وضعیتش با ما صحبت کند. ما باید به دور از قضاوت و سرزنش‌گری به صحبت‌های او گوش دهیم، به دنبال ارائه راهکار نباشیم و به او اطمینان دهیم که در طول این مسیر همراه او خواهیم بود.

تولدی دوباره با درمان افسردگی پنهان

همه افراد ممکن است در مواقعی از زندگی به افسردگی کوتاه‌مدت مبتلا شوند؛ گاهی اوقات ترس از قضاوت شدن و کمبود اعتماد به نفس موجب می‌شود تا فرد ابتلا به افسردگی را در خود انکار کند. گاهی نیز افراد با علائم آن آشنایی ندارند و افسردگی خود را به مسائل طبیعی ارتباط می‌دهند. ما در این مقاله سعی کردیم تا با بررسی افسردگی پنهان و علائم آن، شما را بیشتر با این اختلال آشنا کنیم. اگر برای مدتی بیش از ۲ هفته حداقل ۵ مورد از علائم مطرح شده را در خود یا نزدیکانتان مشاهده کردید،‌ به مشاور متخصص مراجعه کنید تا بتوانید کیفیت زندگی خود را ارتقا دهید.