مادران باردار گاهی آن‌قدر غرق در نگرانی‌های مربوط به جنین و سلامتی او می‌شوند، که یادشان می‌رود باید از خودشان هم بیشتر از قبل مراقبت کنند. افسردگی در دوران بارداری مسئله تقریباً شایعی است؛ اما آن‌طور که باید به آن پرداخته نشده و بیشتر درباره افسردگی پس از زایمان صحبت می‌شود.
زنانی که افسردگی در دوران بارداری را تجربه می‌کنند، ممکن است خودشان به این موضوع آگاه نباشند. گاهی در چنین شرایطی، مادران به خاطر نداشتن حس خوب در دوران بارداری که دیگران از آن می‌گفتند، دچار عذاب وجدان می‌شوند.
تعدادی از مادران و خانواده‌ها نیز به آن اهمیتی نمی‌دهند تا خود به خود درمان شود اما باید بدانید که در صورت درمان نشدن افسردگی، توانایی‌های مادر در مراقبت از خودش و فرزندش پس از زایمان نیز کاهش می‌یابد.
در این مقاله قرار است این موضوع پراهمیت را به طور کامل بررسی کنیم و روش‌های درمان افسردگی در دوران بارداری را توضیح دهیم.
افسردگی در دوران بارداری چیست؟
به طور کلی افسردگی یعنی این که فردی از زندگی خود احساس خوشحالی و رضایت نداشته باشد و مدام افکار و احساسات منفی را تجربه کند. اگر این اتفاق در دوران بارداری بیفتد، به آن افسردگی در دوران بارداری می‌گویند.
همان‌طور که اشاره کردیم، بعضی از زنان در افسردگی بارداری دچار عذاب وجدان می‌شوند و درباره این موضوع با کسی حرف نمی‌زنند. آن‌ها فکر می‌کنند که احساساتی که تجربه می‌کنند به خاطر این است که فرزند خود را دوست ندارند و این موضوع باعث ناراحتی بیشتر آن‌ها می‌شود.
قبل از ادامه مقاله لازم است یادآوری کنیم که افسردگی در دوران بارداری یک انتخاب شخصی نیست و شرایط و عوامل مختلفی مثل تغییرات هورمونی باعث آن می‌شود. اگر شما هم به این مشکل دچار هستید، با سرزنش خودتان و احساس عذاب وجدان، شرایط را برای خودتان سخت‌تر نکنید و از کسی در رابطه با آن کمک بخواهید.
علائم افسردگی در دوران بارداری چیست؟
اگر علائم زیر را به مدت دو هفته یا بیشتر تجربه می‌کنید، لازم است که با پزشک خود و یک روانشناس صحبت کنید. یادتان باشد که قبل از مراجعه به پزشک، به خودتان برچسب افسردگی نزنید زیرا فقط یک فرد متخصص می‌تواند به طور قطعی در این باره نظر بدهد.
- نداشتن علاقه به انجام کارهای روزمره
- خواب خیلی کم یا خیلی زیاد
- فکر کردن به خودکشی و مرگ
- احساس غم و اندوه زیاد
- از دست دادن علاقه به چیزهای لذت‌بخش گذشته
- گریه کردن یا تمایل به گریه زیاد
- وسواس بیش از اندازه
- احساس خستگی زیاد
- تغییر در عادات غذایی «اشتهای بسیار زیاد یا بی‌اشتهایی شدید»
- اختلال در تمرکز
- احساس گناه و بی‌ارزشی
- نگرانی و اضطراب
اثرات افسردگی بارداری بر روی جنین
اگر برای درمان افسردگی در دوران بارداری اقدام نشود، می‌تواند خطراتی را برای جنین به وجود بیاورد. هنگام افسردگی، ممکن است وزن کافی در دوران بارداری اضافه نشود و این موضوع برای جنین باعث مشکلاتی مانند وزن کم نوزاد هنگام تولد شود. همچنین افسردگی مادر می‌تواند منجر به مصرف مشروبات الکلی، نرفتن به چک‌آپ‌های دوران بارداری و حتی اقدام به خودکشی شود.
اگر افسردگی در دوران بارداری درمان نشود،ممکن است بعد از زایمان نیز ادامه پیدا کند؛ در این صورت ممکن است که مادر نتواند رابطه درستی را با کودک خود برقرار کند. رابطه مادر و کودک در مراحل اولیه رشد بسیار مهم است و اگر این ارتباط مثبت شکل نگیرد، می‌تواند آسیب‌های زیادی به سلامت روان کودک وارد کند و حتی باعث ایجاد مشکلاتی در بزرگسالی او نیز شود.
روش های درمان افسردگی در دوران بارداری چگونه است؟
برای درمان افسردگی در دوران بارداری اولین و مهم‌ترین قدم، مراجعه به یک روانشناس است تا روانشناس با بررسی علائم و شرایط، بهترین روش درمانی را به شما پیشنهاد دهد. درمان افسردگی در دوران بارداری معمولاً به سه روش انجام می‌شود: گروه‌های حمایتی و گروه درمانی، روان‌درمانی فردی و دارو درمانی.
- دارو درمانی
از آنجایی که شاید بعد از دیدن کلمه دارو درمانی دچار نگرانی شده باشید، ابتدا به سراغ همین روش آمدیم. داروهای افسردگی ممکن است که بر سلامت جنین تاثیر بگذارند؛ به همین دلیل لازم است که بدون تجویز روان‌پزشک یا بیشتر و کمتر از مقدار تجویز شده، به هیچ عنوان مصرف نشوند.
از دارو درمانی زمانی استفاده می‌شود که شدت افسردگی بالا باشد و با جلسات روان‌درمانی برطرف نشود. اگر در رابطه با مصرف دارو، احساس نگرانی می‌کنید، به روان‌پزشک خود اطلاع دهید تا عوارض و منافع آن‌ها را به طور کامل برای شما توضیح دهد.
- روان‌درمانی فردی یا گروهی
وقتی که علائم افسردگی خفیف است، می‌توانید با جلسات درمانی فردی یا گروهی به مرور علائم افسردگی در دوران بارداری را کاهش دهید یا به طور کامل آن‌ها را برطرف کنید.
چگونه یک بارداری سالم را تجربه کنیم؟
روش‌هایی که ادامه گفته می‌شود برای درمان افسردگی در دوران بارداری نیستند و در صورت داشتن علائم افسردگی، ضروری است که از یک فرد متخصص کمک بگیرید. این روش‌ها تنها به شما کمک می‌کنند که تغییرات خلق و خوی کمتری را تجربه کنید.
- ورزش کردن و پیاده‌روی
- تغذیه سالم و مناسب دوران بارداری
- مراقبت کردن از سلامت جسم و روان خود
- استراحت و خواب کافی
- دوری از موقعیت‌های استرس‌زا
- انجام ندادن فعالیت‌های سنگین و غیر ضروری
- ارتباط سالم با همسر
- گفتن ترس‌ها و ناراحتی‌ها به فردی امن مانند همسر
کلام پایانی
افسردگی در دوران بارداری ممکن است برای هر کسی پیش بیاید و مهم است که خودتان را به خاطر این احساسات منفی و ناخوشایند، سرزنش نکنید. اگر علائم افسردگی را تجربه می‌کنید، حتما به یک فرد متخصص مراجعه کنید و از ترس‌ها و ناراحتی‌هایتان به همسرتان بگویید تا حمایت او را دریافت کنید. فراموش نکنید که سلامت روان شما می‌تواند بر سلامت فرزندتان تاثیر بسیار زیادی بگذارد.
