ممکن است بسیاری از افراد در جایی از زندگی خود به خودکشی فکر کنند. این افکار معمولا هنگام بروز مشکلات شدید روحی یا جسمی که استرس افزایش پيدا کرده، ایجاد می‌شوند. هنگام وجود یک مشکل اساسی در حوزه سلامت روان، افکار خودکشی نشان داده خواهند شد. اولین نشانه‌ها از افکار خودکشی در صحبت‌ها و رفتار فرد دیده می‌شوند و در این مواقع کمک و محافظت از او حرف اول را می‌زند. بعد از کمک شما، روان درمانی و درمان دارویی به کم شدن این افکار کمک خواهند کرد. به دلیل اهمیت این موضوع، در ادامه علت افکار خودکشی بررسی و راهکارهای مقابله با آن بیان خواهند شد.
علل ایجاد افکار خودکشی کدام‌اند؟
افکار اولیه خودکشی زمانی در ذهن ایجاد می‌شوند که فرد احساس کند دیگر توان مقابله با مشکلات طاقت فرسا را ندارد. افکار خودکشی علت‌های مختلف محیطی و روحی دارند که عبارتند از:
عوامل محیطی
- داشتن یک سابقه خودکشی یا خشونت در خانواده احتمال ایجاد افکار خودکشی را افزایش خواهد داد.
- اگر در خانواده به کودک بی‌توجهی شود، احتمال آسیب روحی برای او در خانواده افزایش پیدا کرده و در نتیجه افکار منفی خودکشی بسیار به او نزدیک می‌شوند.
- داشتن سابقه مشکلات سلامت روان از دیگر علت‌ها است.
- احساس ناامیدی
- آشنا شدن با یک فردی که خودکشی کرده، به ويژه هنگام بروز مشکلات بسیار خطرناک است.
- رفتارهای بی‌پروا انجام دادن
- احساس گوشه‌نشینی و تنهایی به پرورش افکار خودکشی کمک می‌کنند.
- یکی دیگر از دلايل می‌تواند دسترسی نداشتن به مراقبت‌های مربوط به مسائل بهداشت روان باشد.
- بروز مشکلاتی مانند از دست دادن کار، دوستان یا نزدیکان انگیزه خودکشی هستند.
- ممکن است فرد به بیماری‌های جسمی یا روحی شدید مبتلا شده و افکار خودکشی در ذهن او افزایش پیدا کند.
- اسلحه یا سایر مواد سمی خریدن نشانه داشتن افکار منفی برای خودکشی است.
- برخی از افراد از مورد قضاوت قرار گرفتن ترس دارند و نمی‌خواهند هنگام بروز مشکلات از دیگران کمک بگیرند. بنابراین افکار خودکشی زیاد به سراغشان می‌آید.
- استرسی که به دلیل تبعیض و تعصب اجتماعی به فرد وارد می‌شود.
- ایجاد معضلات بزرگ سیاسی اجتماعی مثل تخریب جوامع و فرهنگ‌ها افکار خودکشی را در افراد جامعه افزایش می‌دهد.
- اگر کسی سابقه اقدام به خودکشی دارد، ممکن است افکار منفی دوباره به سراغش بیایند.
- گاهی دیدن محتوای تصویری خودکشی باعث افزایش بروز احساسات شدید می‌شود.
- دیدن و در معرض خودکشی دیگران قرار گرفتن باعث هجوم افکار خودکشی خواهد شد.
- مسائل مالی و داشتن مشکلات حقوقی و بدهی‌ها از مهم‌ترین عوامل ایجاد افکار خودکشی هستند.
- مواد مخدر یا الکل مصرف کردن، ممکن است باعث بروز افکار خودکشی شوند.
اختلالات روانی
علاوه بر عوامل محیطی، اختلالات روحی و روانی نیز منجر به ایجاد افکار خودکشی می‌شوند:
- داشتن افسردگی
- ابتلا به روان گسیختگی
- ابتلا به بیماری اختلال دو قطبی
- بروز برخی ویژگی‌های شخصیتی مانند پرخاشگری
- داشتن اختلالاتی تاثیرگذار بر روی روابط
- آسیب دیدن تروماتیک مغز
- درگیر شدن با شرایطی شامل درد مزمن
- اعتیاد به الکل یا مواد مخدر
- بروز اختلال شخصیت مرزی
- اختلال استرس پس از سانحه بودن
راه‌های مقابله با افکار خودکشی
بیشتر اوقات افرادی که دچار افکار منفی شده‌اند، از طریق گفتار یا رفتار خود علائمی را بروز می‌دهند. دوستان و خانواده افرادی هستند که باید با بروز این علامت‌ها سعی کنند افکار فرد را تشخیص داده و به او کمک کنند. آن‌ها بهتر است با کمک مشاور به بهترین شکل با این افراد گفتگو کنند و به آن‌ها قول حمایت دهند. افکار خودکشی معمولا به سراغ افرادی می‌روند که حس می‌کنند حمایت گری ندارند. برخی از راه‌های مقابله با افکار خودکشی عبارتند از:
- بهتر است هنگام گفتگو با فرد مد نظر به راحتی و با آرامش از او بپرسید که به خودکشی فکر می‌کند یا نه؟ مطالعات انجام شده نشان می‌دهند که این پرسش باعث افزایش افکار خودکشی نمی‌شود.
- سعی کنید خیلی به فرد نزدیک شوید و احساس صميميت را بین خودتان افزایش دهید. به این ترتیب می‌توانید وسیله‌های خودکشی مثل چاقو را از آن‌ها دور کنید تا به ایجاد امنیت در اطراف آن فرد کمک کرده باشید.
- بهترین کمک به کسانی که افکار خودکشی را در ذهن خود پرورش می‌دهند گوش دادن به حرفهای آن‌ها است. سعی کنید به آن‌ها نشان دهید که همیشه کنارشان می‌مانید.
- کمک گرفتن از کسی مانند یک مشاور، دوست، معلم یا استاد، یا هر کسی که بتواند کمک کند، در مقابله با افکار تاثیر دارد. بنابراين با فرد مدنظر خود حرف بزنید تا از یکی از این افراد صحبت کرده و مشاوره بگیرد.
- هرگز فکر نکنید بعد از کمی انعطاف خطر به طور کلی تمام شده است. باید وضعیت آن‌ها را حتی بعد از عبور از بحران بررسی کنید. زیرا ممکن است مشکلات و افکار دوباره افزایش یابند.
- علاوه بر این‌ها افراد با دسترسی به برخی از موارد مانند مراقبت‌های بهداشتی کمتر افکار خودکشی را پرورش می‌دهند. دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی مانند کمک به ترک اختلالات مصرف مواد به کاهش افکار کمک زیادی می‌کند.
- اگر این افراد در مورد سلامت روحی و جسمی مورد حمایت کامل قرار بگیرند، کمتر به افکار خودکشی اهمیت می‌دهند.
- ایجاد یک پیوند محکم خانوادگی و اجتماعی بسیار کمک کننده است.
- دسترسی به مهارت‌های کافی برای حل مشکلات و رسیدگی به اختلافات از دیگر راه‌های کاهش افکار خودکشی است.
- افزایش احساس عزت و داشتن هدف در زندگی کمک خواهد کرد.
افکار خودکشی را باید از روی رفتار و گفتار افراد دریافت کرد. با دیدن علامت‌‌های این افکار در کسی باید برای کمک کردن به او اقدامات لازم را انجام داد. همچنین باید با کمک گرفتن از خود فرد راهکارهای مقابله با افکار خودکشی را امتحان کرد و در صورت نیاز به مشاور یا روان درمانگر مراجعه کرد.
