افسردگی یکی از اختلالات روانی بسیار رایج در میان بشر امروز است که افراد زیادی به آن مبتلا هستند. نکته قابلتوجه درباره این بیماری این است که بر خلاف تصور عموم، تنها یک شکل و حالت ندارد؛ بلکه به دستههای مختلفی تقسیم میشود. بدیهی است که هرکدام از انواع افسردگی، علائم و نشانههای خاصی داشته و به روشهای مشخص و معینی برای درمان آنها اقدام میشود. در این مقاله قصد داریم تا به معرفی افسردگی مداوم یا دیس تایمی بپردازیم و علت و روشهای درمان آن را توضیح دهیم.
اختلال افسردگی مداوم Dysthymia چیست؟
در ابتدای امر باید به سراغ معرفی این اختلال بهصورت جامع برویم تا شما بتوانید یک مفهوم کلی از آن در ذهن خود داشته باشید. به صورت کلی افسردگی یک اختلال خلقی بوده که میتواند ابعاد مختلف زندگی شما مانند تغذیه، تفکر، خواب، احساس، افکار و به صورت کلی خلق و خوبتان را به خود درگیر کند. پس اگر فکر میکنید که افسردگی صرفا در اندوه، نارضایتی و ناراحتی خلاصه میشود باید بگوییم که سخت در اشتباهید.
افسردگی مداوم که با عنوان دیس تایمی نیز شناخته میشود، در واقع نوعی افسردگی خفیف اما طولانیمدت است که فرد را برای مدتزمان طولانی به خود درگیر میکند؛ به همین دلیل به این حالت افسردگی مداوم میگویند. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است در برخی از مواقع حملات شدید و اساسی افسردگی نیز باشند. از ویژگیهای این افسردگی میتوان به این موضوع اشاره کرد که در زنان دو برابر مردان دیده میشود. به صورت کلی افسردگی مداوم در بزرگسالان حداقل دو سال و در کودکان و نوجوانان حداقل یک سال ادامه پیدا میکند. در تمام این مدت علائم این بیماری برای بیشتر از دو ماه قطع نشده و بیشتر اوقات پابرجا هستند.
علائم دیس تایمی یا افسردگی مداوم
حال که با مفهوم کلی افسردگی مداوم آشنا شدیم، لازم است تا علائم این بیماری را نیز بشناسیم. بهصورت کلی تنها را تشخیص بیماریهای مختلف، از طریق علائم آنهاست پس دانستن این موضوع یکی از الزامات در این زمینه است.
- احساس کمبود انرژی و خستگی
- مشکل در تمرکز
- اعتماد به نفس پایین و خودانگاره ضعیف
- احساس ناامیدی
- مشکل در تصمیمگیری
- تحریکپذیری یا عصبانیت بیش از حد
- دوری کردن از جامعه و فعالیتهای اجتماعی
- احساس گناه نسبت به گذشته
- احساس غم و پوچی
- افزایش یا کاهش میزان اشتها و خواب
- از دست دادن علاقه به انجام کارهای روزمره
- انتقاد فراوان از خود
شاید فکر کنید که این علائم بسیار شبیه به علائم افسردگی معمولی و حاد است، اما باید بگوییم که این دو اختلال در تمایل به خودکشی و پایان دادن به زندگی، تفاوت بسیاری دارند. درواقع افراد مبتلا به افسردگی مداوم، چنین احساسی ندارند؛ به همین خاطر میتوانیم بگوییم که افسردگی مداوم به نوعی یک افسردگی خفیف طولانیمدت است.
علت افسردگی مداوم
در قسمتهای قبلی بهصورت کامل با افسردگی مداوم چیست و همچنین علائم این اختلال آشنا شدیم. در این قسمت قصد داریم تا به علل بروز این بیماری در افراد بپردازیم. علت دقیق این اختلال دقیقا مانند افسردگی اساسی مشخص نبوده و نمیتوان یک دلیل واحد برای آن مشخص کرد. در برخی از موارد نیز ممکن است چند دلیل دست به دست هم داده و فرد را درگیر دیس تایمی کنند. چند نمونه از شایعترین علل این اختلال به شرح زیر هستند.
- رویدادها و وقایع ناراحتکننده
دقیقا مشابه با افسردگی حاد، رویدادهای آسیبزا و ناراحتکننده مانند از ست دادن یکی از عزیزان، مشکلات مالی، طلاق، استرس و اضطراب و … شرایطی هستند که میتوانند باعث بروز اختلال افسردگی مداوم در فرد شوند.
- وراثت
محققان در این زمینه طبق تحقیقات انجامشده به این نتیجه رسیدهاند که احتمال بروز اختلال افسردگی مداوم در افرادی که خویشاوندان خونی و نزدیک آنها با این بیماری درگیر هستند، به مراتب بیشتر از سایر افراد است. پس میتوان عامل وراثت را نیز جزء علل ابتلا به بیماری افسردگی مداوم در نظر گرفت. در حال حاضر محققان در تلاش هستند تا ژنهایی را که احتمال دارد در ایجاد افسردگی نقش داشته باشند پیدا کنند.
- تفاوتهای بیولوژیکی
افرادی که مستعد ابتلا به این اختلالها هستند و اغلب با آنها درگیر میشوند، ممکن است دارای تفاوتهای بیولوژیکی در مغز با سایر انسانها باشند. این تفاوتهای بیولوژیکی نیز یکی دیگر از دلایل ابتلا به این نوع از افسردگی است.
- انتقالدهندهها
به طور طبیعی انتقالدهندههای عصبی، مواد شیمیایی در مغز هستند که میتوانند در مبتلا شدن به این بیماری تأثیر زیادی داشته باشند. طبق تحقیقات انجامشده در سالهای اخیر تغییر در عملکرد این انتقالدهندههای عصبی و همچنین نحوه تعامل آنها با مدارهای عصبی که وظیفه آنها حفظ ثبات خلق و خوی فرد است، احتمالا نقش بسیار مهمی در ابتلا به افسردگی مداوم داشته باشد.
همانطور که گفتیم موارد نامبرده شایعترین علل افسردگی مداوم هستند، اما دلایل دیگری نیز وجود دارند که باعث بروز این اختلال در فرد میشوند. به برخی از دلایل دیگر این بیماری در این قسمت اشاره میکنیم.
- آسیب فیزیکی به مغز
- سابقه ابتلا به برخی از اختلالت روانی مانند اختلال دوقطبی، مانیا و …
- بیماریهای جسمی مانند دیابت یا بیماریهای قلبی و …
درمان اختلال افسردگی مداوم
بسته به شدت این اختلال، روشهای درمانی مختلفی برای آن ارائه میشود که در نهایت باید توسط یک رواندرمانگر ماهر در پیشگرفته شوند تا بهترین نتیجه را برای فرد به دنبال داشته باشند. در اینجا چند نمونه از روشهای درمان اختلال افسردگی مداوم را معرفی میکنیم که بعد از تشخیص آن میتوان مورداستفاده قرار داد.
-
تغییر سبک زندگی
داشتن یک سبک زندگی سالم در روند درمان اختلالات روانی بسیار مؤثر است. در واقع به هیچ عنوان نمیتوان نقش این عامل را در روند درمان این اختلالات نادیده گرفت. پس برای اینکه بتوانید یک زندگی سالم و پرنشاط داشته باشید، نیاز به یک سبک زندگی سالم و نرمال دارید. یکی از اقداماتی که در این راستا توصیه میشود، ورزش کردن است. طبق تجربه افرادی که بهصورت منظم ورزش میکنند، شادابتر و پرنشاطتر از سایر افراد هستند.
-
درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT)
در این روش فرد باید به یک درمانگر مراجعه کند. درمانگر به فرد کمک میکند تا از طریق تمرینهای مختلف، بتواند هر عاملی را که از کنترل او خارج است، بپذیرد و در برابر این مسائل مقاومتی از خود نشان ندهد. در این حالت فرد تلاش میکند تا برای داشتن یک زندگی پربارتر و پرنشاطتر متعهد باشد.
-
درمان شناختی- رفتاری (CBT)
در این روش درمانی، درمانگر بیشتر تمرکز خود را بر روی رفتار، افکار و همچنین احساسات فرد قرار میدهد و تلاش میکند تا به بیمار کمک کند که افکار و الگوهای مثبت را جایگزین افکار منفی و اشتباه کند. مهارتهای اجتماعی مختلف مانند کنترل خشم نیز در این روش درمانی به فرد آموزش داده میشوند.
-
دارودرمانی
از آنجایی که ابتلا به افسردگی بسیار زیاد است، داروهای ضدافسردگی متنوعی نیز تولید شدهاند. یکی از راههای درمان این مدل از افسردگی نیز دارودرمانی است که درمانگر از طریق تجویز داروهای مؤثر و کاربردی در این زمینه به آن میپردازد.
جمعبندی
افسردگی را میتوان به عنوان شایعترین اختلال روانی در بین افراد در سنین مختلف معرفی کرد. افسردگی دارای انواع مختلفی است که ما در قسمتهای قبلی به معرفی دیس تایمی یا افسردگی مداوم پرداختیم. این نوع از افسردگی حالتی خفیف داشته که برای مدت زیادی طول میکشد؛ به گونهای که تصور میکنید علائم این بیماری تبدیل به خلق و خوی فرد شدهاند. در قسمتهای قبلی به معرفی علائم و همچنین چند علامت افسردگی مداوم پرداختیم. روشهای موجود برای درمان این اختلال را نیز در این مقاله معرفی کردیم.