افسردگی بیماری روانی آشنایی است که معمولا به صورت مخفی به سراغ انسان میآید و او را درگیر میکند. هر فردی در زندگی روزمره خود با غم و اندوه دست و پنجه نرم میکند که بخشی طبیعی از زندگی به حساب میآید. از دست دادن عزیزان یا ایجاد یک تغییر اساسی در زندگی مانند طلاق و یا بیماری بر شدت این غم و اندوه اضافه کرده و باعث ایجاد افسردگی و ناراحتی میشود. هنگامی که این حس ناامیدی و غم مداوم باشد میتوان گفت افراد نشانههایی از افسردگی ماژور را دارند. این افسردگی با نام افسردگی بالینی نیز شناخته میشود. برای آشنایی بیشتر با این بیماری و علائم و راه های درمان آن با ادامه مقاله همراه شوید.
افسردگی ماژور چیست؟
اختلالات افسردگی ماژور که گاهی اوقات به عنوان افسردگی تک قطبی نیز شناخته میشود، به عنوان یک اختلال خلقی شایع اما به شدت جدی شناخته میشود. علائم این نوع از بیماری روانی به شدت زیادی در فرد پدیدار شده و ممکن است بر احساس، تفکر و کنترل فعالیت های روزمره او مانند خواب، غذا، شغل و… تاثیر بگذارد.
برای تشخیص این افسردگی ابتدا باید دید علائم افسردگی ماژور چیست و سپس این علائم لازم است به مدت دو هفته در فرد دیده شوند. معیارهای علائم اختلال افسردگی در کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) که توسط انجمن روانپزشکان آمریکا منتشر شده، آمده است. با استفاده از این کتابچه پزشکان این نوع بیماری را تشخیص خواهند داد. البته باید توجه داشت که خوشبختانه افسردگی ماژور در جامعه پزشکی کاملا مشخص شناخته شده است. بنابراین پس از پاسخ به سوال افسردگی ماژور چیست و بررسی علائم آن، میتوان از طریق داروها و روان درمانی به سراغ رفع این بیماری رفت.
علائم افسردگی ماژور
برای شناخت افسردگی بالینی باید که به سوال علائم افسردگی ماژور چیست به درستی پاسخ داد. گاهی اوقات این علائم به حدی شدید است که میتواند زندگی شخصی را از انجام کارهای روزمره تا فعالیتهای اجتماعی در سر کار و یا مدرسه به طور کامل مختل کند. از شایعترین علائم این بیماری میتوان موارد زیر را نام برد:
- فرد به شدت احساس غم، پوچی و یا ناامیدی میکند
- نسبت به کارهایی که قبلا با لذت انجام میداد بی حس شده و علاقه خود را از دست میدهد.
- حتی در کوچکترین مسائل عصبانیت طغیان کرده و ناامیدی به سراغ فرد میآید.
- اعتماد به نفس از بین میرود
- احساس گناه به سراغ انسان میآید
- در وجود فرد بی علایقگی و بیانگیزگی ایجاد میشود
- فرد نسبت به فعالیتهای عادی مثل رابطه جنسی، سرگرمی و ورزش لذت خود را از دست میدهد.
- اختلالاتی در خواب ایجاد شده و فرد دچار بی خوابی و یا خواب زیاد خواهد شد.
- افراد مبتلا به افسردگی ماژور دچار خستگی و کمبود انرژی مداوم هستند.
- میل به غذا و اشتها به همراه وزن کاهش و یا افزایش دارد.
- فرد به صورت مکرر به خودکشی و یا اقدام به خودکشی فکر میکند
افسردگی ماژور در هر سنی حتی سنین کودکی و نوجوانی فرد را تحت تاثیر قرار میدهد. با توجه به اینکه ممکن است علائم بسیار شدی باشد، میتوان با مشاوره فردی و خانواده، داروهای ضد افسردگی و یا ترکیبی برای درمان استفاده کرد.
روشهای درمانی افسردگی ماژور
شناخت افسردگی ماژور با پاسخ به سوالات افسردگی ماژور چیست و علائم افسردگی ماژور چیست انجام میشود. بعد از آن باید به فکر درمان افتاد. درمان با کمک داروها، علم روانشناسی و ترکیبی از هر دو انجام میپذیرد. این روشها عبارتند از:
1- دارو درمانی
این روش شامل دو بخش میشود:
- مهارکنندهها با بازجذب سروتونین (SSRIs)
این دسته جز داروهای ضد افسردگی هستند که عمدتا برای درمان افسردگی تجویز میشوند. SSRI ها تجزیه سروتونین در مغز را مهار کرده و بنابراین قادر هستند مقدار بیشتری از این انتقال دهنده عصبی را تولید کنند. این انتقال دهنده عصبی یک ماده شیمیایی است که در مغز تولید و بر خلق و خو اثر میکند. همچنین به ایجاد الگوهای خواب سالم منجر میشود.
مغز کسانی که به افسردگی ماژور مبتلا هستند معمولا به مقدار کمی سرتونین ترشح میکند. داروی SSRI ساخته شده تا علائم بیماری را با افزایش میزان سروتونین موجود در مغز تسکین دهد. داروهای شناخته شدهای مانند فلوکستین یا پروزاک و سیتالوپرام یا سلکسا از جمله این مهارکنندهها هستند. عوارض جانبی این دسته از بیماریها کم و قابل تحمل خواهد بود.
- مهارکنندهها با بازجذب سروتونین-نوراپی نفرین
دسته دیگری از داروهای ضد افسردگی SNRIs ها هستند که معمولا برای افسردگی ماژور تجویز میشوند. داروهای SNRIS بر روی سرتونین و نوراپی نفرین تاثیر میگذارند.
2- دیگر داروهای تجویزی
چنانچه دو داروی ذکر شده در بیماری فرد تاثیر نگذارد، پزشک باید داروهای دیگری را تجویز کند. از جمله این داروها، داروهای ضد افسردگی سه حلقهای و داروهایی که به عنوان ضد افسردگیهای غیر معمول شناخته میشوند، از جمله بوپروپیون هستند. اما باید توجه داشت که این داروها عوارض جانبی متعددی را ایجاد میکنند.
3- روان درمانی
روان درمانی است که جزء روشهای موثر برای درمان افسردگی ماژور به حساب میآید. ملاقات منظم با یک درمانگر برای صحبت در مورد وضعیت شما و مسائل مرتبط روان درمانی است. این روش منجر به بهبود در رفتارها میشود. مانند:
- سازگار شدن با یک بحران یا رویداد استرسزای دیگر
- رسیدن به دیدگاهی متعادل
- توجه به ارزشهای اصلی به جای توجه به خلق و خوی فعلی خود
- بهبود مهارتهای ارتباطی
- پیدا کردن راههای بهتری برای کنار آمدن با چالشها و حل مشکلات
- افزایش اعتماد به نفس
- دیگر روش در روان درمانی گروه درمانی است. در این شیوه شما میتوانید احساسات خود را با کسانی که حس و حال شما را درک کردهاند، به میان بگذارید و با آنها ارتباط برقرار کنید.
4- تغییرات در عادت روزانه، دیگر روش درمان
بهبود علائم افسردگی ماژور با ایجاد تغییراتی در عادات روزانه نیز انجام شدنی خواهد بود. این تغییرات عبارت هستند از:
- تغییر در رژیم غذایی
یک رژیم غذایی مناسب با مواد مغذی نه تنها برای ذهن و بدن مفید هستند بلکه میتوانند افسردگی را بهبود ببخشند. بنابراین میتوان با انتخاب غذاهای سالم به سلامتی روان خود کمک کنید. موادی مانند اسیدهای چرب امگا 3 مانند سالمون، ویتامینهای گروه B مانند لوبیا و غلات کامل، منیزیم موجود در مغزها، دانهها و ماست و… از مواد غذایی سالم هستند. از طرفی دیگر خودداری از نوشیدن الکل و غذاهای فرآوری شده خاص از واجبات تغییرات غذایی به حساب میآید.
- ورزش منظم
از جمله فعالیت های ضروری برای یک فرد مبتلا به افسردگی انجام ورزش های منظم است. اگر ورزش در فضای باز و زیر نور متوسط خورشید انجام شود، خلق و خوی شما را تقویت میکند و احساس بهتری به شما میدهد.
- داشتن خواب کافی
یک خواب کافی نه تنها سلامت روان بلکه سلامتی بدن را تضمین میکند. افراد به صورت متغیر نیاز به 7 تا 9 ساعت خواب در شبانه روز دارند. کسانی که به افسردگی مبتلا هستند معمولا در خواب خود مشکل دارند و زیر نظر پزشک به بهبود آن کمک میکنند.
جمع بندی
افسردگی ماژور چیست؟ برای پاسخ به آن باید حالات روحی فرد را زیر نظر گرفت. علائم این بیماری به شدت ایجاد میشوند و فعالیت های فرد را تحت تاثیر قرار میدهند. با این حال روشهای درمانی برای آن وجود دارد.
سوالات متداول
1- آیا افسردگی ماژور قابل درمان است؟
بله. این بیماری ممکن است با روان درمانی یا دارو درمانی و ترکیبی از آنها درمان شود.
2- علائم افسردگی ماژور چگونه شناخته میشوند؟
این علائم شدت بالایی دارند و باید به مدت دو هفته در فرد دیده شوند.
3- درمان افسردگی ماژور چقدر طول میکشد؟
این مدت بسته به انتخاب شیوه درمان متفاوت است اما باید توجه داشت که درمان قطعی برای آن وجود ندارد.