ترس از مرگ یا تاناتوفوبیا یک ترس شدید از فرآیند مرگ به‌حساب می‌آید؛ نام دیگر این بیماری اضطراب مرگ است. افراد مبتلابه تاناتوفوبیا ممکن است از مرگ خود یا یکی از عزیزانشان بترسند. خوشبختانه، روان‌درمانی می‌تواند به اکثر افراد برای غلبه بر این اختلال کمک کند.
آیا داشتن ترس از مرگ طبیعی است؟
باید گفت که طبیعی است که شما در مورد مرگ یا مردن احساس نگرانی کنید. از این گذشته، ترس از ناشناخته‌ها موضوعی بسیار طبیعی است. ممکن است فکر کنید مردن، ترسناک و یا دردناک خواهد بود؛ اما اگر شما به تاناتوفوبیا مبتلا باشید، ترس از مرگ بر زندگی روزمره شما تاثیر می‌گذارد و حتی ممکن است عملکرد شما در مدرسه، محل کار یا موقعیت‌های اجتماعی را تحت تاثیر قرار دهد.
در چنین شرایطی احتمال دارد هنگامی‌که به مرگ فکر می‌کنید؛ علائم فیزیکی مانند حمله پانیک را تجربه کنید و یا ممکن است ترس شما موجب شود از صحبت کردن در مورد مرگ یا روند مردن خودداری کنید.
ترس از مرگ چقدر شایع است؟
تحقیقات نشان می‌دهند که اضطراب مرگ، اختلالی رایج است. اگرچه مردم تمایل دارند احساسات خود را در این مورد بروز ندهند؛ اما یک مطالعه نشان می‌دهد که بین 3٪ تا 10٪ از مردم احساس می‌کنند که بیشتر از دیگران به ترس از مرگ فکر می‌کنند.
چه کسانی در معرض خطر ابتلا به تاناتوفوبیا هستند؟
ترس از مرگ می‌تواند بزرگ‌سالان و کودکان را تحت تاثیر قرار دهد. فهرستی از افرادی که درخطر هستند را بررسی می‌کنیم:
- وضعیت سلامتی ضعیفی دارند.
- احساس نارضایتی از زندگی دارند.
- عزت‌نفس پایینی دارند.
- فوبیا یا اختلالات روانی دیگری مانند افسردگی، استرس یا اضطراب را تجربه می‌کنند.
- داشتن والدین یا عزیزان مسن بیمار یا در حال مرگ.
- عدم وجود ارتباط نزدیک با اعضای نزدیک خانواده یا دوستان.
- شاهد خشونت در مشاغل خود هستند؛ مانند مددکاران اجتماعی
دلایل داشتن ترس از مرگ چیست؟
هنگام بررسی دلایل داشتن ترس از مرگ می‌توان به این موضوع اشاره کرد که در پروسه ایجاد این اختلال ممکن است یک رویداد یا تجربه خاص باعث تحریک ترس از مرگ یا تاناتوفوبیا شود. به عنوان مثال، موارد زیر می‌توانند احتمال بروز این ترس را در شما افزایش دهند:
- یک تجربه آسیب‌زا مرتبط با مرگ یا مردن داشته باشید.
- از دست دادن یکی از والدین یا عزیزان.
- شاهد یک مرگ سخت یا دردناک باشید.
ترس از مرگ همچنین می‌تواند ریشه بسیاری از فوبیاهای دیگر باشد مانند:
- آئروفوبیا (ترس از پرواز)
- آگورافوبیا (ترس از عدم امکان فرار از یک مکان ناآشنا)
- آکوافوبیا (ترس از آب)
- آراکنوفوبیا (ترس از عنکبوت)
- کلاستروفوبیا (ترس از فضاهای شلوغ و محدود)
علائم ابتلا به تاناتوفوبیا چیست؟
اگر دچار تاناتوفوبیا یا همان ترس از مرگ هستید، افکار مربوط به مرگ ممکن است باعث ایجاد وحشت، ترس یا افسردگی در شما شوند. همچنین ممکن است در مورد سلامتی خود وسواس داشته باشید و دائما علائم بیماری‌های مختلف را بررسی کنید.
برای افراد مبتلا به اضطراب مرگ غیرمعمول نیست که زمان زیادی را به دنبال خال‌های غیرطبیعی، بررسی فشار خون یا تحقیق در مورد اطلاعات پزشکی خود بگذرانند. دلایل داشتن ترس از مرگ می‌تواند موارد مختلفی را در بربگیرد و همچنین افکار شدید منوط به ترس از مرگ ممکن است باعث علائم زیر شود:
- لرز
- سرگیجه
- تعریق بیش از حد
- تپش قلب
- حالت تهوع
- تنگی نفس
- ناراحتی معده
تاناتوفوبیا چگونه تشخیص داده می‌شود؟
بعد از بررسی دلایل داشتن ترس از مرگ باید به بررسی نحوه تشخیص و درمان ترس از مرگ بپردازیم. آزمایش خاصی برای تشخیص تاناتوفوبیا وجود ندارد، اما به‌طورمعمول پزشکان به‌دقت علائم شمارا بررسی می‌کند و سوالات مختلفی در مورد ترس شما از مرگ می‌پرسند، پزشکان معمولا زمانی می‌توانند به قطعیت تشخیص یک فوبیا را بدهند که:
- علائم به مدت شش ماه یا بیشتر طول بکشند.
- علائم به محض قرار گرفتن در موقعیت مربوطه ظاهر شوند.
- شما برای دوری از موقعیتی که از آن می‌ترسید، واکنش‌های غیرعادی از خود نشان می‌دهید.
- در زندگی روزمره خود به دلیل وجود ترس از مرگ دچار مشکل شده‌اید.
ترس از مرگ چگونه درمان می‌شود؟
اگر ترس از مرگ بر عملکرد شما در مدرسه، محل کار یا موقعیت‌های اجتماعی تأثیر می‌گذارد، بهتر است به دنبال درمان آن باشید. شما ممکن است از درمان‌های مختلف مانند روان‌درمانی بهره‌مند شوید که به شما کمک می‌کند درباره ترس و اضطراب خود صحبت کنید. انواع روان‌درمانی عبارت‌اند از:
درمان شناختی رفتاری CBT
این نوع درمان می‌تواند به شما کمک کند طرز فکر خود را در مورد مرگ تغییر دهید. ممکن است لازم باشد به بررسی باورهای غیرواقعی درباره مرگ بپردازید، مانند احساس اینکه مرگ ناعادلانه است یا اینکه روند مردن همیشه دردناک است. CBT همچنین تکنیک‌هایی را به شما آموزش می‌دهد تا افکار خود درباره ترس از مرگ را بهتر مدیریت کنید.
مواجهه درمانی
این نوع درمان به تدریج شما را در معرض مکان‌ها، افکار یا موقعیت‌هایی قرار می‌دهد که به مرگ مربوط می‌شوند. شما ممکن است با نوشتن در مورد چگونگی تصور مرگ خود یا مرگ یک عزیز شروع کنید. سایر تکنیک‌های مواجهه درمانی می‌توانند شامل مراجعه به بیمارستان، نوشتن وصیت‌نامه، خواندن آگهی ترحیم یا صحبت با فردی شوند که بیماری لاعلاج دارد.
اثرات مثبت دارو برای تاناتوفوبیا یا سایر فوبیاها چندان ثابت نشده است؛ اما بنا بر تشخیص، اگر مجبور باشید در یک موقعیت استرس‌زا یا ترسناک مانند مراسم تشییع‌جنازه قرار بگیرید، ممکن است پزشک شما داروهای ضد اضطرابی را به شما توصیه کند.
آیا راهی برای پیشگیری از ایجاد اختلال اضطرابی ترس از مرگ وجود دارد؟
هیچ راهی برای پیشگیری از تاناتوفوبیا وجود ندارد؛ اما شما می‌توانید با راه‌حل‌هایی که در ادامه می‌دهیم، اثرات آن را بر زندگی خود کاهش دهید:
- اجتناب از چیزهایی که می‌توانند اضطراب شما را بدتر کنند، مانند کافئین، مواد مخدر یا الکل
- تشکیل یک شبکه حمایتی از اعضای خانواده، دوستان و پزشک مطمئن
- دریافت کمک به محض مشاهده علائم
اثرات درمان برای افراد مبتلابه تاناتوفوبیا چیست؟
اکثر افراد مبتلابه تاناتوفوبیا به درمان پاسخ بسیار خوبی می‌دهند. درواقع، مطالعات نشان می‌دهند که مواجهه درمانی به اکثر افرادی که با فوبیاهای مختلف زندگی می‌کنند کمک می‌کند تا احساس بهتری داشته باشند.
هنگام داشتن ترس از مرگ چه زمانی باید به دکتر مراجعه کرد؟
در صورت مشاهده علائمی مانند عدم علاقه به انجام کارهای روزانه به دلیل ترس از مرگ یا روند مردن و علائم حمله پانیک حتما به دکتر مراجعه کنید.
هنگام مراجعه به دکتر چه سوالاتی را می‌توان از پزشک پرسید؟
ممکن است بخواهید از ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود بپرسید:
- روان‌درمانی چقدر طول می‌کشد؟
- آیا ترس از مرگ من هرگز از بین خواهد رفت؟
جمع‌بندی
تاناتوفوبیا یک ترس شدید از مرگ یا فرآیند مرگ است. درحالی‌که این طبیعی است که هرازگاهی در مورد مرگ احساس اضطراب کنید، اما تاناتوفوبیا یک اختلال اضطرابی است که می‌تواند تمام جنبه‌های زندگی شما را مختل کند. از صحبت با یک پزشک در مورد ترس‌های خود نترسید. آن‌ها می‌توانند به شما کمک کند تا راه‌های مناسبی برای غلبه بر این وضعیت پیدا کنید.
