افراد برای آنکه بتوانند نیازهای مالی خود را برآورده کنند مشغول به کار می‌شوند. علاوه بر این، اشتغال موجب افزایش احساس کارآمدی و در نتیجه افزایش اعتماد به نفس در افراد می‌شود. این موضوع به ویژه زمانی اهمیت خود را نشان می‌دهد که افراد در حوزه مورد علاقه خود مشغول به کار باشند. به همین خاطر کسانی که شاغل هستند به مراتب از سلامت روانی بالاتری برخوردار هستند.
گاهی اوقات افراد نمی‌توانند در شغل مورد نظر خود فعالیت داشته باشند. عوامل مختلفی همچون تعدیل نیروی کار، مناسب نبودن محیط کاری و پیدا نکردن شغل مورد علاقه می‌توانند در پیدایش این وضعیت تاثیرگذار باشند. فرد در این شرایط احساس بی‌حوصلگی و ناامنی می‌کند، خود را بابت شرایط پیش آمده سرزنش می‌کند و نسبت به آینده ناامید می‌شود. به همین ترتیب، به افسردگی مبتلا می‌شود. این نوع افسردگی که به افسردگی در دوران بیکاری مشهور است، حتی در کسانی که از پس‌انداز کافی برخوردار هستند نیز دیده می‌شود. در این شرایط چه باید کرد؟
از آنجایی که افسردگی بر تمام ابعاد زندگی فرد تاثیر می‌گذارد و ممکن است همه ما در زندگی خود با چنین موقعیتی مواجه شویم، ما در این مقاله قصد داریم تا ضمن توضیح افسردگی در دوران بیکاری و آشنایی با علائم آن، به بررسی راه‌های مقابله با افسردگی در این دوران بپردازیم. پس با ما همراه باشید.
چرا افراد در دوران بیکاری به افسردگی مبتلا می‌شوند؟
همانطور که در بخش اول گفتیم، دلایل مختلفی می‌توانند موجب بروز افسردگی در دوران بیکاری شوند. در این قسمت می‌خواهیم به طور مفصل با مهم‌ترین دلایل ابتلای افراد به افسردگی در دوران بیکاری آشنا شویم.
- مواجهه با مشکلات اقتصادی؛ گاهی افراد مجبور می‌شوند برای تامین مایحتاج خود زمان زیادی از روز را به کار اختصاص دهند، بیکاری می‌تواند آن‌ها را با مشکلاتی جدی مواجه کند. حتی اگر فرد بتواند برای مدتی از پس‌انداز خود استفاده کند، استرس و نگرانی بابت اتفاقات آینده، سلامت روانی او را تحت تاثیر قرار می‌دهد و در نهایت منجر به ابتلای فرد به افسردگی می‌شود.
- احساس بی‌ارزشی و ناکارآمدی؛ با از دست دادن کار، احساس مفید بودن در فرد کاهش می‌یابد و استقلال خود را از دست می‌دهد. در نتیجه عزت نفس در او کاهش می‌یابد و احساس ناامیدی می‌کنند. به همین خاطر افراد در این دوران به افسردگی دچار می‌شوند.
- نداشتن برنامه برای آینده؛ اگر فرد بعد از بیکار شدن برنامه‌ای برای آینده خود نداشته باشد و این وضعیت برای مدتی طولانی برقرار باشد، انگیزه خود را از دست می‌دهد، دچار ناامیدی می‌شود و با گذشت زمان این احساس در او تثبیت می‌شود. ابتلا به افسردگی می‌تواند از عواقب ناشی از مواجهه با بی‌برنامگی باشد.
- از دست دادن ارتباطات اجتماعی؛ انسان ذاتاً موجودی اجتماعی است و یکی از مزیت‌های بزرگ و مهم اشتغال، برقراری ارتباط با افراد جامعه است. هنگامی که فرد شغل خود را از دست می‌دهد یا برای مدتی طولانی نمی‌تواند به شغل مورد نظر خود دست یابد، میزان تعامل فرد و نیاز او به ایجاد ارتباط با سایر افراد تحت تاثیر قرار می‌گیرد؛ به همین خاطر احساس تنهایی می‌کند، اعتماد به نفس و احساس ارزشمندی در او کاهش می‌یابد و زمینه برای ابتلا به افسردگی فراهم می‌شود.
- مفاهیم فرهنگی؛ در سال ۱۸۷۱، ادوارد تایلور برای اولین بار واژه «فرهنگ» را در حوزه علوم اجتماعی مطرح کرد. او معتقد بود فرهنگ مجموعه‌ای از عوامل است که فرد می‌تواند آن‌ها را به دست آورد. عواملی همچون عقاید و باورها، هنجارهای اجتماعی، ارزش‌ها و رفتارهای آموخته شده در جامعه. روانشناسان و جامعه‌شناسان معتقدند «فرهن» از مهم‌ترین عوامل موثر بر ابتلای افراد به افسردگی است؛ در واقع نوع نگرش افراد به افسردگی، محصول فرهنگی است که بر جامعه آن‌ها حاکم است. برای مثال بودایی‌ها معتقدند درد و رنج جزئی از زندگی است؛ بنابراین در چنین فرهنگی، افراد در مواجهه با بیکاری، عواقب ناشی از آن را می‌پذیرند و نسبت به سایر افراد آرامش بیشتری دارند. ولی کسانی که در فرهنگشان جایی برای مدیریت هیجانات وجود ندارد، در مواجهه با بیکاری احساس فقدان می‌کنند و کنترل عواطف و هیجانات خود را از دست می‌دهند.
علائم افسردگی در دوران بیکاری
افراد هنگامی که در دوران بیکاری خود به افسردگی مبتلا می‌شوند، علائم مختلفی را از خود نشان می‌دهند؛ این علائم به ۴ دسته کلی روانی، جسمی، رفتاری و هیجانی تقسیم می‌شود.
علائم روانی افسردگی در دوران بیکاری
افراد هنگامی که نمی‌توانند شغل مورد نظر خود را پیدا کنند یا شغل خود را از دست می‌دهند، نسبت به آینده بدبین می‌شوند و امنیت روانی خود را از دست می‌دهند. از دیگر علائم روانی مربوط به این دوران می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش استرس
- کاهش عزت نفس
- احساس گناه و خود سرزنش‌گری
- نشخوار ذهنی
- عدم تمرکز در انجام کارهای روزمره
- احساس تنهایی
- ناامیدی نسبت به آینده
- زودرنج شدن
- پرخاشگری و زود از کوره در رفتن
- از دست دادن انگیزه برای انجام کارها
علائم جسمی افسردگی در دوران بیکاری
بی‌خوابی و از دست دادن اشتها یا پرخوری، از شایع‌ترین علائم جسمی هستند که افراد افسرده در دوران بیکاری از خود نشان می‌دهند. علائم دیگری همچون مشکلات تنفسی، تپش قلب و احساس درد در قفسه سینه در این دسته از افراد دیده می‌شود.
علائم رفتاری افسردگی در دوران بیکاری
در شرایطی که فرد به دلیل بیکاری به افسردگی دچار شده است، زندگی روزمره‌اش با اختلال مواجه می‌شود؛ این افراد دیگر تمایلی به حضور در جمع‌ها ندارند (انزوای اجتماعی) و نسبت به قبل زودتر عصبانی و ناراحت می‌شوند. در واقع آستانه صبر و تحمل آن‌ها کاهش می‌یابد و در ارتباطات شخصی خود با مشکلاتی روبرو می‌شوند. همین موضوع باعث می‌شود تا زندگی دیگران هم تحت تاثیر قرار گیرد. به ویژه در رابطه با کسانی که سرپرست خانواده هستند و مسئولیت تامین هزینه‌ها را بر عهده دارند، این علائم می‌توانند شدیدتر بروز پیدا کنند.
علائم هیجانی افسردگی در دوران بیکاری
شایع‌ترین علامت هیجانی در کسانی که به افسردگی در دوران بیکاری مبتلا می‌شوند، افزایش سطح اضطراب است. چراکه احساس امنیت خود را در زندگی از دست می‌دهند و در تمام روز نگران آینده و اتفاقات پیش رو هستند.
چگونه می‌توانیم با افسردگی در دوران بیکاری مقابله کنیم؟
اگر در شرایطی قرار دارید که هنوز کار مورد علاقه خود را پیدا نکرده‌اید یا بنا به هر دلیلی موقعیت شغلی خود را از دست داده‌اید، باید مراقب سلامت روان خود باشید. در این بخش تعدادی از راهکارهای مهم در هنگام مواجهه با بیکاری را بیان می‌کنیم.
۱- واقع‌بین باشید و شرایط جدید را بپذیرید.
۲- درباره اتفاق پیش‌آمده با نزدیکانتان صحبت کنید.
۳- به توانایی‌هایتان باور داشته باشید و خود را سرزنش نکنید.
۴- ارتباطات اجتماعی خود را حفظ کنید.
۵- در صورت برخورداری از شرایط بیمه بیکاری، از تسهیلات آن استفاده کنید.
۶- با توجه به شرایط پیش‌آمده برای آینده خود برنامه‌ریزی کنید.
۷- با افراد متخصص در حوزه خود مشورت کنید.
۷- ورزش کنید.
۸- از مصرف دخانیات بپرهیزید.
اگر احساس کردید با وجود راهکارهای مطرح شده همچنان وضعیت سلامت روانتان در خطر است، از یک مشاور متخصص کمک بگیرید.
سوالات رایج در مورد افسردگی در دوران بیکاری
1- چه افرادی مستعد ابتلا به افسردگی در دوران بیکاری هستند؟
افرادی که در خانواده خود سابقه ابتلا به افسردگی را دارند و مسئولیت تامین مخارج زندگی را برعهده دارند، بیشتر از سایر افراد مستعد ابتلا به افسردگی هستند.
2- در چه شرایطی افسردگی در دوران بیکاری تشدید می‌شود؟
شرایط اقتصادی ناپایدار و ناکارآمد، مواجهه با سرزنش اطرافیان و از دست دادن ارتباطات اجتماعی از جمله شرایطی هستند که افسردگی فرد در صورت روبرو شدن با آن‌ها تشدید می‌شود.
3- چگونه در زمان بیکاری هیجانات خود را مدیریت کنیم؟
افراد در زمان بیکاری به دلایل گوناگونی تحت فشار قرار می‌گیرند؛ مدیتیشن، صحبت با افراد امن و مراجعه به یک مشاور متخصص، می‌تواند از بهترین راهکارها برای حفظ آرامش در این دوران باشد.
مقابله با افسردگی در دوران بیکاری، دروازه‌ای برای دستیابی به پیشرفت‌های بزرگ و مهم
بیکاری پدیده‌ای است که ممکن است برای همه افراد یک جامعه پیش بیاید. از آنجایی که این موضوع تاثیرات عمیقی بر سلامت جسم و روان افراد دارد، مقابله با عواقب ناشی از آن دغدغه‌ای مهم و فراگیر محسوب می‌شود. به همین خاطر، ما در این مقاله به بیان روش‌های مقابله با آن پرداختیم تا افراد با بهره‌گیری از آن‌ها، بتوانند از چالش‌های مربوط به دوران بیکاری عبور کنند. گاهی در این دوران شرایط آنقدر سخت می‌شود که افراد برای مقابله با آن به کمک‌های تخصصی نیاز دارند؛ اگر احساس کردید در این شرایط قرار دارید، با مراجعه به مشاور به حفظ سلامت روان خود کمک کنید.
