حسی که مادران هنگام بارداری نسبت به زایمان دارند، کاملا طبیعی است. تقریبا 90 درصد زنان از زایمان و درد آن میترسند. این ترس از زایمان تا جایی طبیعی است که به تصمیمات اشتباه و افسردگی منجر نشود. خیلی از خانمها به دلیل ترس از درد زایمان از زایمان طبیعی دوری کرده و درخواست سزارین دارند. با توجه به اینکه ممکن است این ترس تمام حواس مادر را به خود جلب کند، باید برای کاهش احساسات منفی درون مادر و از بین بردن ترس او کارهای مختلفی را انجام داد. بنابراین در این مقاله راهکارهای کمک به کاهش ترس از زایمان بیان خواهند شد.
ترس از زایمان چیست و چرا به وجود میآید؟
بیشتر مادرانی که برای اولین بار زایمان را تجربه میکنند، به دلیل بیتجربگی و آشنا نبودن با شرایط، از درد و فضای اتاق عمل میترسند. از سوی دیگر مادرانی که تجربههایی سخت مانند طولانی بودن زایمان ، سقط جنین و... دارند نیز از زایمان گریزان میشوند.
بهعلاوه گاهی اوقات مادران درگیر تغییرات هورمونی میشوند و ترس و اضطراب بر آنها غلبه میکند. در این زمان کمک به کاهش ترس و استرس زنان بسیار سخت خواهد بود. صحبت کردن با افرادی که تجربههای تلخ مثل عمل نکردن داروهای بیهوشی، مرگ مادران هنگام زایمان، همراهی نکردن خانواده و حمایت از مادر را دیدهاند از دیگر علل ترس از زایمان خواهد بود.
اگر مادر سن کمی داشته و همچنین از جامعه طرد شده باشد، ترسی که از زایمان دارد طبیعی است. حتی مشکلات روحی روانی مانند کمبود اعتماد به نفس، به یاد آوردن خاطرات بد کودکی خود، افسردگی و همراه نبودن همسر ترسی عجیب از زایمان را در مادر ایجاد میکنند.
راههای درمان ترس زایمان
برای جلوگیری از نتایج ناگوار باید ترسی که مادران نسبت به زایمان دارند را کاهش داد. با اینکه ترسیدن از فرایند زایمان امری کاملا طبیعی است؛ اما گاهی افزایش استرس و اضطراب آن مشکلات مختلفی را برای مادر و جنین به وجود میآورد. بنابراین در این زمان باید به سراغ راههای درمانی رفت که عبارتاند از:
-
مراجعه به مشاور
در ابتدا خانم باردار و خانوادهی او باید برای کسب اطلاعات کافی دربارهی زایمان و غلبه بر ترس آن به مشاور مراجعه کنند. در صورتی که تمام راهها امتحان شوند اما با مشاوره مشورت نکنند، ممکن است نتیجه مطلوبی نداشته باشد.
بنابراین با کوچکترین نشانهی این ترس به مشاوره و روانشناس مراجعه کنید. در زمان بارداری با توجه به حساس بودن مادر، او باید احساسات خود را با فردی آگاه در میان بگذارد تا بتواند به کاهش ترس خود کمک کند. از بین تمام افراد پزشک متخصص و مشاور به خوبی به حرفهای او گوش کرده و در این راه همراه مادر باردار هستند.
-
گوش دادن به توضیحات پزشک متخصص
هنگامی که به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه میکنید، به توضیحات او در مورد روند زایمان خوب گوش کنید. مادران باردار میتوانند سوالات خود را در مورد مدت زمان حدودی، دردهای احتمالی و راهکارهایی که برای کاهش درد و مدت زمان زایمان دارند از پزشک متخصص بپرسند. پزشک متخصص نیز با توضیحات کامل میتواند ترس آنها را کاهش دهد.
-
همراهی اعضای خانواده با مادر
دلداری دادن و همراهی همهی اعضای خانواده به ویژه همسر و در درجه بعدی سایر بستگان درجه یک، میتواند به کاهش ترس خانمهای باردار کمک کند. همسر باید تسکین دهنده حالات روحی خانم باردار خود باشد. از آن جایی که مادر هرچه به موعد زایمان نزدیکتر میشود، به توجهات عاطفی اعضای خانواده بیشتر احتیاج دارد؛ با حمایت آن ها به آرامش نسبی خواهد رسید.
-
انجام تمرینات جسمی
انجام ورزشهایی مانند یوگا، پیاده روی، ورزش و حرکات کششی در دوران بارداری به کنترل استرس و افزایش آرامش کمک میکند. به علاوه باعث افزایش استقامت عضلات کف لگن خانمها میشود. بنابراین آنها زایمان راحتتری را خواهند داشت.
اگر در دوران بارداری این تمرینات همراه با گردش و تفریح کنار خانواده همراه شود، احساسات منفی از مادر دور شده و آرامش جایگزین افکار استرسزا میشود. بنابراین کمک همسران به خانمهای باردار خود هنگام انجام ورزشها و انرژی دادن به آنها، از راهکارهای کاهش ترس از زایمان خواهد بود.
-
رفتن به کلاسهای آموزشی قبل از زایمان
داشتن اطلاعات کافی دربارهی زایمان و اطلاع از راهکارهای لازم برای کم کردن درد در کلاسهای آموزشی بیان میشوند. کسب اطلاعات به کم شدن استرس و به آرامش رسیدن مادر باردار کمک میکند. همچنین با افزایش دانستهها مادران روشهای بیشتری را یاد میگیرند و میتوانند حین زایمان از راهکارهای کاهش درد استفاده کنند.
بنابراین بدون ترس و با آگاهی به اتاق عمل رفته و برای کاهش درد خود و سالم ماندن نوزاد، کارهای لازم را به کمک پزشک انجام میدهد. هنگامی که آگاهی خانمها افزایش یابد، میتوانند ترس از زایمان خود را کاهش دهند.
-
مصرف دارو
در بعضی مواقع ترس از زایمان و درد آن به حدی در خانمها زیاد میشود که با راهکارهای روانشناسی مشکلی حل نمیشود. بنابراین پزشک به ناچار روی به دارو درمانی میآورد.
در این مواقع پزشک با رعایت یک سری نکات، آرامبخشهایی با دز پایین تجویز خواهد کرد. درمان با دارو تنها هنگام افزایش تنشها و اختلالات روحی خانمهای باردار در دستور کار قرار میگیرد. بهعلاوه تجویز و مصرف داروهای آرامشبخش بدون دستور پزشک خطرناک است. مصرف هر نوع دارو در زمان بارداری به نوزاد آسیب میرساند.
جمع بندی
ترس از زایمان در خانمها امری طبیعی است؛ اما عوامل زیادی در تشدید آن نقش دارند. گاهی اوقات این ترس به یک مشکل تبدیل شده و عواقب بدی به همراه دارد. با این حال راهکارهای زیادی نیز وجود دارد که با کمک یک مشاور و پزشک متخصص زنان و زایمان به کاهش ترس خانمهای باردار از زایمان کمک میکنند.