معمولا اختلال خواب در خانمها شایعتر است. البته که بی خوابی علتهای بسیار مختلفی دارد و اکثر افراد چه خانم و چه آقا درگیر این مشکل میشوند اما خانمها به دلیل تغییرات ناگهانی در سطح هورمونهای بدن بیشتر دچار این تنش خواهند شد. خانمها بیشتر در دوران قاعدگی، پساقاعدگی و بارداری دچار اختلال خواب میشوند. بیخوابی اگرچه نمیتواند مزمن باشد اما در واقع یک مشکل بسیار آزاردهنده است که اگر برطرف نشود مشکلات بزرگتری را به وجود خواهد آورد.
ما در این مقاله قصد داریم تا به بررسی علتهای اختلال خواب در زنان و روشهای درمان آن بپردازیم. پس اگر شما نیز دچار این مشکل هستید در ادامه همراه ما باشید.
علتهای اختلال خواب در زنان
تغییرات هورمونی از دلایل اصلی بیخوابی در خانمها است اما دلایل روانی و ذهنی نیز میتوانند باعث بروز یا تشدید آن شوند. در ادامه این بخش برخی از شایعترین علتهای اختلال خواب در زنان را بیان میکنیم.
-
یائسگی
معمولا خانمها در سن 40 تا 50 سالگی یائسگی را تجربه میکنند؛ در این دوران سطح هورمونها دچار نوسان میشود و به همین دلیل تاثیرات زیادی بر روی بدن آنها میگذارد. از نظر علمی در دوران پساقاعدگی ترشح هورمونهای استروژن و پروژستروژن کاهش یافته و همین امر میتواند علت اصلی بی خوابی در این دوره از زندگی خانمها باشد. زیرا ترشح هورمون پروژستروژن به تقویت خواب کمک میکند و هنگامیکه ترشح آن کاهش مییابد بدن دچار اختلال شده و نظم خواب بر هم میخورد.
-
قاعدگی
در دوران قاعدگی به دلیل نوسانات هورمونی و دردهای شدید، خانمها دچار بی خوابی میشوند. در این دوره خوابیدن، راه رفتن و کار کردن برای خانمها دشوار است و همین موضوع در کنار برخی مسائل روحی باعث ایجاد افسردگی و اضطراب در آنها میشود که بی تأثیر در اختلال خواب نیست. بهطور کلی میتوان گفت بی خوابی یکی از شایعترین علائم سندروم پیش از قاعدگی زنان است و همه خانمها در دوران قاعدگی این مشکل را تجربه خواهند کرد. به همین دلیل است که زنان در این دوران بیشتر احساس خستگی میکنند.
-
بارداری
در دوران بارداری و بیشتر در سه ماه آخر بدن خانمها دچار تغییر و تحولات عظیمی میشود که نظم زندگی آنان را بر هم میزند. در این دوران خانمها به دلیل داشتن مشکلاتی از جمله درد در ناحیه زیر شکم، سوزش معده، تکرر ادرار، کمردرد، گرفتگی عضلات، تورم، حرکات جنین و افزایش وزن دچار بی خوابی و اختلال خواب میشوند. همچنین در ماههای آخر به دلیل افزایش وزن و تورم حفرههای بینی تنفس آنها کمی مشکل میشود؛ در نتیجه خانمهای باردار در شب خواب راحت و آرامی ندارند.
-
مشغله ذهنی زیاد
درست است که همه افراد و حتی آقایان دچار مشغلههای فکری مربوط به خود هستند اما معمولا زنان وظایف متعدد و سنگینتری مانند تربیت فرزندان و رسیدگی به امور منزل را بر عهده دارند. در جامعه امروزی نیز زنان علاوه بر کار منزل و نگهداری و تربیت فرزندان پا به پای مردان در اجتماع کار میکنند. همین کار زیاد و خستگی بیش از اندازه باعث میشود تا خانمها درگیری ذهنی بیشتری را نسبت به مردان تجربه کنند که خود یکی از اصلیترین عاملهای بی خوابی و اختلال خواب در خانمها به شمار میرود.
روشهای درمان بی خوابی در زنان
خوشبختانه روانشناسان و روان پزشکان دست به کار شدهاند و با انجام تحقیقات گسترده راهکارهای خوبی را برای مقابله با این مشکل به دست آوردهاند. البته که غلبه بر این مشکل نیاز به تمرین دارد و خانمهای عزیز باید کمی صبور باشند تا در نهایت به خواب آرام و عمیق برسند. در ادامه برخی از تکنیکهای کاربردی برای مقابله با این مشکل را بیان خواهیم کرد.
-
مقابله با تنشها در طول روز
همانطور که گفته شد یکی از اصلیترین علتهای بی خوابی در خانمها بروز مشکلات در زندگی فردی و اجتماعی آنهاست. بهترین روش درمان اختلال خواب، مقابله با مشکلات و تنشها در طول روز است. سعی کنید در طول روز با مشکلاتی که سبب بی خوابیتان میشوند رو به رو شوید تا در شب بتوانید با ذهنی آزاد به رختخواب بروید.
البته توصیه ما به شما این است که اگر مشکلات بزرگی برای شما پیش آمدهاند که به تنهایی نمیتوانید از پس آنها برآیید حتما به یک مشاور خانواده مراجعه کنید. یک فرد آگاه مانند روانشناس میتواند به خوبی شما را در این زمینهها راهنمایی کند.
-
خوابیدن در محیطی خنک
سعی کنید اتاق خواب خود را خنک نگه دارید. زنان معمولا در دوران پساقاعدگی دچار گر گرفتگی میشوند که اختلال خواب را در آنها به وجود میآورد. به همین منظور سعی کنید دمای محیط خواب خود را بهگونهای تنظیم کنید که نه خیلی گرم باشد که باعث تشدید این گر گرفتگی شود و نه خیلی سرد و مرطوب باشد که خواب شما دچار اختلال شود. در کل سعی کنید همیشه دمای محیط خوابتان را به گونهای تنظیم کنید که خواب راحت و آسودهای داشته باشید.
-
روان درمان تحلیلی
اگر مدتی طولانی است که دچار بی خوابی شدهاید به یک روان درمانگر یا روانشناس مراجعه کنید. صحبت در مورد چیزهایی که شما را آزار میدهند با یک فرد مطمئن و آگاه میتواند تأثیر بسیار زیادی در تنظیم خواب شما داشته باشد. روان درمانگر میتواند با راهنماییهای درست و بهجا اضطراب شما در زمان خواب را کنترل کند. به عبارتی در حل کردن درگیریهای فکری و مشکلات، به شما کمک خواهد کرد.
-
ریلکس کردن قبل از خواب
شما میتوانید قبل از رفتن به تخت خواب دوش بگیرید، کتاب بخوانید یا مدیتیشن انجام دهید. شاید انجام این کارها در ابتدا برای شما کمی دشوار باشد اما با چند بار انجام دادن، به این روند عادت خواهید کرد. در واقع انجام دادن اینکارها قبل از خواب میتواند ذهن شما را بسیار آرام کند.
اگر جزء افرادی هستید که به موسیقی علاقه دارید میتوانید قبل از خواب به یک موسیقی آرام بخش گوش کنید و بعد با خیالی راحت بخوابید. لازم به ذکر است که شما باید در مدت زمان طولانی این کارها را انجام دهید تا تأثیر بی نظیر آنها را در تنظیم خواب خود مشاهده کنید.
-
استفاده از سنبل الطیب
طبق گفته روانشناسان خانمها بیشتر از آقایان دچار استرس و اضطراب میشوند که همین موضوع میتواند یکی از عاملهای اختلال خواب در زنان باشد. خانمها برای از بین بردن این مشکل میتوانند از عصاره سنبل الطیب استفاده کنند. زیرا استفاده از عصاره سنبل الطیب به کاهش سطح ترشح هورمون کورتیزول و رفع استرس و همچنین رفع گرفتگی و آزادسازی ذهن کمک فراوانی میکند.
-
نوشیدن عرق دارچین در قاعدگی
در دوران قاعدگی خانمها دچار دردهای بسیار شدید میشوند و خون زیادی را از دست میدهند که همین امر باعث ضعیف شدن آنها میشود. به همین دلیل است که اکثر خانمها در دوران قاعدگی دچار اختلال خواب شده و نمیتوانند خواب منظم و آرامی داشته باشند. برای درمان این مشکل و کاهش دردهای دوران قاعدگی و داشتن خوابی راحت و بدون تنش بهتر است خانمها در دوران قاعدگی خود از عرق دارچین استفاده کنند.
سخن پایانی
طبق گفته محققان و روانشناسان خانمها خیلی بیشتر از آقایان دچار اختلال خواب میشوند. زیرا آنها دوران سختی مانند بارداری، یائسگی و قاعدگی را تجربه میکنند. در این دوران نوسانات شدید سطح هورمونهای بدن خانمها باعث بی خوابی و اختلال خواب در آنها میشود.
به عنوان مثال در دوران بارداری خانمها با مشکلاتی از جمله درد کمر، سوزش ادرار، تنگی نفس، گرفتگی عضلات و… درگیر هستند که اجازه خواب راحت را به آنها نمیدهند. یا در زمان یائسگی سطح ترشح هورمون پروژستروژن در خانمها کاهش مییابد. هورمون پروژستروژن به تقویت خواب کمک میکند و هنگامیکه ترشح آن کاهش مییابد فرد دچار اختلال خواب میشود. شما میتوانید با مشاهده مطالب بالا و با انجام روشهای پیشنهاد شده این مشکل را بهطور کامل بر طرف کنید.