حمایت خانواده در درمان اعتیاد

اعتیاد جزء بیماری‌های خطرناکی است که می‌تواند زندگی افراد زیادی را مختل کند. وقتی‌که فردی در یک خانواده معتاد می‌شود، علاوه بر این‌که زندگی خود را خراب کرده است، بر زندگی دیگر افراد خانواده هم تأثیر می‌گذارد.

در چنین خانواده‌ای، اعضای آن ممکن است از انجام کارهای روزمره خود باز بمانند و نتوانند پیشرفتی داشته باشند. خانواده در درمان اعتیاد نقش بسیار مهمی دارد و می‌تواند آینده زندگی فرد را تغییر دهد؛ بنابراین تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا شما را با نقش حمایت خانواده در درمان اعتیاد آشنا کنیم. 

چگونه خانواده می‌تواند در درمان اعتیاد تأثیرگذار باشد؟

خانواده از پدر، مادر، بردارها و خواهرها تشکیل شده و یک ساختار مهم در جامعه است. اگر یک خانواده محیط بیماری داشته باشد می‌تواند آسیب‌های اجتماعی را تشدید کند. در صورتی که اعضای خانواده روابط پایداری با یکدیگر داشته باشند، از فرد معتاد محافظت می‌کنند و تأثیر زیادی در درمان او خواهند گذاشت. زمانی که فرد معتاد از کمک یک درمانگر استفاده می‌کند، درمانگر از خانواده او به عنوان یک نیروی کمکی در طول درمان کمک می‌گیرد.

اگر اعضای خانواده ندانند که چگونه باید با فرد معتاد رابطه داشته باشند و نحوه رفتار با او را به درستی یاد نگرفته باشند، می‌توانند باعث تشدید بیماری فرد معتاد شوند.

فرد معتاد چه تأثیری بر اعضای خانواده می‌گذارد؟

• اگر والدین معتاد باشند

اگر یکی از والدین معتاد باشند، تمام اعضای خانواده آسیب می‌بینند. اغلب کودکان دچار حس خجالت و شرمندگی می‌شوند و از برقراری ارتباطات اجتماعی خودداری می‌کنند. این کودکان از حس عاطفی و رفتار حمایتی فرد معتاد محروم می‌شوند و از امنیت و آرامش کامل برخوردار نیستند. 

• اگر فرزندان معتاد باشند.

در اکثر مواقع، فرزندان به بیماری اعتیاد دچار می‌شوند. این بیماری گریبان گیر اکثر فرزندانی می‌شود که دارای افسردگی، اختلال شخصیت و مشکلات اعتماد به نفس هستند.

خانواده برای درمان فرد معتاد چه کارهایی باید انجام دهند؟

گفتن این نکته ضروری است که به‌صورت خودسرانه، فرد معتاد درمان نمی‌شود. زمانی درمان فرد آغاز می‌شود که خود تصمیم به ترک دارد یا این‌که خانواده اصرار می‌کند. وقتی که فرد وارد پروسه درمان می‌شود، خانواده او باید رفتار متفاوتی نسبت به زمانی که فرد مواد مصرف می‌کند، داشته باشند. از آن جهت که ترک کردن بسیار سخت است و ممکن است هر لحظه فرد دوباره دچار لغزش شود؛ بنابراین به مراقبت و توجه زیادی نیاز دارد.

خانواده‌ها باید بدانند با اجبار کاری از پیش نمی‌برند و فرد نیاز به مشاوره فردی یا مشاوره خانواده دارد. تمام اعضای خانواده باید با یکدیگر انسجام داشته باشند و با هم همکاری کنند. در صورتی که افراد، تعامل و همکاری خوبی با یکدیگر داشته باشند، می‌توانند حس حمایت و اعتماد را در فرد تحت درمان بیشتر کنند. در این صورت روابط عاطفی بین آن‌ها بیشتر می‌شود. 

اگر خانواده مدام فرد را سرزنش کنند یا نسبت به او بی‌توجه و پرخاشگر باشند، ممکن است شخص دوباره به اعتیاد بازگردد. افراد خانواده باید مدام به او انگیزه دهند و رفتار مناسبی داشته باشند. رفتار حمایت‌گرانه و صبوری خانواده باعث می‌شود که فرد معتاد حس ارزشمندی کند و بفهمد که دیگران به او اهمیت می‌دهند. از دیگر کارهایی که خانواده برای درمان فرد معتاد می‌تواند انجام دهد، عبارت‌اند از:

• مسئولیت‌هایی را به او بسپارید. ابتدا کارها و مسئولیت‌های سبک را انجام دهد و کم‌کم آن‌ها را زیاد کند.
• صمیمانه با فرد نسبت به زحمت‌هایی که کشیده است، صحبت کنید و به او بگویید که چه اهدافی داشته است تا دیگر میلی به مصرف نداشته باشد.
• تا جلسات درمانی و کلینیک‌ها، فرد را همراهی کنید.
• چیزهایی که بیمار را وسوسه می‌کند، تغییر دهید و محیط اطراف او را عوض کنید تا دوباره به یاد مصرف نیفتد.
• در مورد اعتیاد و مراحل آن مطالعه کنید تا رفتار درستی در همه مراحل درمان با فرد معتاد داشته باشید.
• صحبت‌های طولانی و نصیحتی نداشته باشید.
• از روش‌های جدید درمانی صحبت کنید.
• فرد را به سرگرمی‌های سالم مانند پیاده‌روی و کلاس‌های ورزشی مشغول کنید. 
• زمانی که به هدف موردنظر خود رسید، به او جایزه‌ای دهید.
• در برابر رفتارهای بد او آرام باشید و عصبانیت خود را کنترل کنید.
• از او در مورد خواسته‌هایش سؤال کنید.
• از افرادی که ترک کرده‌اند بخواهید که برای شخص از اثرات مثبت ترک کردن و زندگی سالم بگویند.
• با یکدیگر به مسافرت بروید یا غذا درست کنید. 
• از او بخواهید در بازی‌های گروهی سالم شرکت کند.

سخن آخر

در خانواده‌های متشنج که یک فرد معتاد وجود دارد، دیگر اعضای خانواده رنجی وصف‌نشدنی را تجربه می‌کنند و مدام با فرد معتاد درگیر می‌شوند.

اما اگر خانواده بداند که چگونه با یک فرد معتاد برخورد کند، می‌تواند در روند بهبودی فرد، تأثیر فوق‌العاده‌ای داشته باشد. اعضای خانواده نیز می‌توانند از مشاوره فردی استفاده کنند و یاد بگیرند که چگونه در تمام مراحل درمان اعتیاد، با فرد رفتار کنند تا دیگر به سراغ مصرف نرود. از آن جهت که خانواده نقشی اساسی در درمان اعتیاد دارد، ما در این مقاله سعی کردیم تا در مورد کارهایی که اعضا باید انجام دهند به صورت کامل صحبت کنیم.